Alanqu sözü Azərbaycan dilində kiçik ölçülü, alovlu bir ocağı və ya tonqalı ifadə edir. Lüğətlərdə sadəcə "balaca alovlu ocaq, balaca tonqal" kimi tərif olunsa da, bu sözün mənası daha zəngin və çoxşaxəlidir.
Alanqu, həcm baxımından tonqaldan daha kiçik, çox vaxt daşlardan, torpaqdan və ya digər əlaltı materiallardan sadəcə bir neçə qığılcımla qurulan bir alov mənbəyidir. Dağlarda, çöl ərazilərində, ovçular və səyahətçilər tərəfindən sürətli və asan qurulması ilə seçilir. Məsələn, qısa müddətə istilik əldə etmək, su qızdırmaq və ya yemək bişirmək üçün ideal bir həlldir. Həmçinin, gecə vaxtı yolunuzu işıqlandırmaq üçün də istifadə oluna bilər.
Alanqu, sadəcə bir obyekt deyil, həm də müəyyən bir həyat tərzinin, təbiətlə sıx əlaqənin və zəruri hallarda məhdud imkanlarla kifayətlənmə bacarığının simvoludur. Onun kiçik həcmi, tez qurulması və az yanacaq tələb etməsi, qənaətlilik və praktikliyi əks etdirir. Bu sözün arxasında əsrlər boyu formalaşmış bir mədəniyyət və həyat tərzini də görə bilərik.
Ədəbiyyatda və xalq yaradıcılığında alanqu, çətinliklər qarşısında insanın inadkarlığı və mübarizə ruhunun simvolu kimi də istifadə oluna bilər. Kiçik olsa da, istilik və işıq verən bu alov, ümid və qələbənin metaforası kimi çıxış edə bilər.