Anlayış sözü zəngin məna çalarlarına malik olub, əsasən iki əsas istiqamətdə istifadə olunur. Birinci mənada, anlayış, dərk etmə, qavrama, düşünmə və idrak proseslərini əhatə edən fəaliyyəti ifadə edir. Bu, sadəcə bir şeyin nə olduğunu bilməkdən daha çox, onun mahiyyətini, əlaqələrini və əhəmiyyətini dərindən dərk etməyi, onunla bağlı məntiqi əlaqələr qurmağı nəzərdə tutur. Ağıl, zəka və fərasət kimi qabiliyyətlər bu prosesdə mühüm rol oynayır. Məsələn, mürəkkəb bir riyazi teoremini anlamaq, bir ədəbi əsərin mənasını dərk etmək və ya mürəkkəb bir sosial hadisənin səbəblərini aydınlaşdırmaq anlayışın bu tərəfini əks etdirir.
İkinci mənada isə, anlayış bir obyekt, hadisə və ya konsepsiya haqqında formalaşmış ümumiləşdirilmiş fikir, təsəvvür və ya tərif deməkdir. Bu, müəyyən bir mövzu haqqında qəbul edilmiş ümumi razılığa əsaslanan bir məfhumdur. Bu mənada, anlayış elmi terminlərin, fəlsəfi kateqoriyaların və ya gündəlik həyatda istifadə olunan mücərrəd anlayışların mənasını ifadə edir. Məsələn, "demokratiya", "səadət", "ədalət" kimi anlayışlar müxtəlif insanlar tərəfindən müxtəlif şəkildə təfsir olunsa da, ümumi bir kontekstdə qəbul edilmiş ümumi mənaları vardır. Bu mənada anlayış, həm də kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Məsələn, "sevgi" anlayışı fərqli mədəniyyətlərdə və fərqli insanlarda fərqli mənalar daşıya bilər.
Ümumi olaraq, "anlayış" sözü həm zəhni fəaliyyət prosesini, həm də bu prosesin nəticəsini - formalaşmış bir fikir və ya təsəvvürü əhatə edən çoxşaxəli və zəngin bir anlayışdır. Onun mənasını tam olaraq başa düşmək üçün kontekstin nəzərə alınması çox vacibdir.