Mənası: Blok şifri – kriptoqrafik açardan istifadə etməklə bir dəfəyə informasiya blokunu çevirən simmetrik açarlı kriptoqrafik alqoritm.
Tərif
Blok şifrləri, məlumatları sabit ölçülü bloklara bölərək və hər bloku ayrıca şifrələyərək işləyir. Hər blokun şifrələnməsi üçün eyni açardan istifadə olunur. Bu, simmetrik açarlı kriptoqrafiyanın əsas üsuludur, yəni həm şifrələmə, həm də şifrəni açmaq üçün eyni açardan istifadə olunur. Blok ölçüsü, şifrin xüsusiyyətlərindən asılı olaraq dəyişir və 64 bitdən 128 bitə və daha çox ola bilər.
İşləmə Prinsipi
Blok şifrinin işləmə prinsipi aşağıdakı addımlardan ibarətdir:
- Bloklara Bölünmə: Şifrələnməyəcək məlumat sabit ölçülü bloklara bölünür.
- Şifrələmə: Hər blok, kriptoqrafik açardan istifadə edərək, şifrələmə alqoritmi ilə şifrələnir. Nəticədə, eyni ölçülü bir şifrəli blok əldə edilir.
- Şifrənin Açılması: Şifrəli bloklar, eyni açardan istifadə edərək, şifrəni açma alqoritmi ilə açılır. Nəticədə, əvvəlki məlumat əldə edilir.
İstifadə Sahələri
- İnformasiya Təhlükəsizliyi: Məlumatların gizliliyi və bütövlüyünün təmin edilməsi üçün geniş istifadə olunur.
- Kompüter Şəbəkələri: Virtual şəbəkələr (VPN), təhlükəsiz əlaqələr və məlumat ötürmədə istifadə olunur.
- Kriptoqrafiya: Müxtəlif kriptoqrafik protokolların və sistemlərin əsasını təşkil edir.
- Elektron Ticarət: Onlayn ödəmə sistemlərində və elektron sənədlərin təhlükəsiz ötürülməsində istifadə olunur.
Nümunələr
- AES (Advanced Encryption Standard)
- DES (Data Encryption Standard)
- 3DES (Triple DES)
- Blowfish
- Twofish