Cipher Block Chaining (CBC) - Şifr Blokların Qoşulması. CBC, simmetrik şifrələmə üsuludur ki, burada hər bir şifr blok əvvəlki şifr blokunun çıxışı ilə XOR əməliyyatına məruz qalır. Bu, şifr mətninin hər blokunun əvvəlki blokun məlumatlarından asılı olmasını təmin edir və eyni açar ilə şifrələnmiş iki eyni açıq mətn bloku fərqli şifr mətn blokları yaradır.
İzah:
CBC rejimində, əvvəlki şifr bloku, cari açıq mətn bloku ilə XOR olunur və nəticə simmetrik şifrələmə alqoritmi ilə şifrələnir. Birinci blok üçün, adətən, başlanğıc vektoru (IV - Initialization Vector) istifadə olunur. IV hər şifrələmə prosesi üçün fərqli olmalıdır. Bu, eyni açıq mətnin hər dəfə fərqli şifr mətnə çevrilməsini təmin edir.
İstifadə sahələri:
- Kriptoqrafiya: CBC, məlumatların etibarlı şəkildə ötürülməsi və saxlanması üçün geniş istifadə olunan bir şifrələmə rejimi kimi kriptoqrafiyanın əsas hissəsidir.
- Kompüter təhlükəsizliyi: Şəxsi məlumatların, hesab məlumatlarının və digər həssas məlumatların mühafizəsi üçün istifadə olunur.
- Kommunikasiya texnologiyaları: Təhlükəsiz rabitə kanallarının yaradılmasında, məsələn, VPN və SSL/TLS protokollarında istifadə edilir.
- Verilənlər bazaları: Verilənlərin etibarlı saxlanması və mühafizəsi üçün.
Əlavə məlumat:
CBC rejiminin üstünlükləri arasında onun güclü şifrələmə təmin etməsi və hətta kiçik dəyişikliklərin şifr mətnində əhəmiyyətli dəyişikliklərə səbəb olması yer alır. Lakin, CBC rejiminin həyata keçirilməsində səhvlər ciddi təhlükəsizlik problemlərinə səbəb ola bilər. Buna görə də, düzgün həyata keçirilməsi çox vacibdir.