Mənası: Mühafizə zənciri – fiziki və ya elektron sübutların toplanmasını, qorunmasını, saxlanmasını, ötürülməsini, analizini və məhv edilməsini göstərən xronoloji sənəd.
Tərif
Chain of Custody (COC) və ya Mühafizə Zənciri, hüquqi proseslərdə, xüsusilə cinayət araşdırmalarında istifadə olunan, sübutların tam və dəqiq izlənilməsini təmin edən bir sistemdir. Bu sistem, sübutların toplanmasından başlayaraq, məhkəməyə təqdim olunmasına, hətta məhv edilməsinə qədər olan bütün mərhələləri dəqiq qeyd edir. Hər bir mərhələdə sübutun kim tərəfindən, nə zaman və necə idarə olunduğu qeyd edilir və imzalanır. Bu, sübutların saxtakarlıqdan və ya dəyişiklikdən qorunmasına xidmət edir.
İstifadə Sahələri
- Cinayət Araşdırmaları: COC, cinayət yerində tapılan fiziki sübutların (silahlar, narkotiklər, bioloji izlər və s.) və ya elektron sübutların (kompüterlər, mobil telefonlar, rəqəmli məlumatlar və s.) tam izlənilməsi üçün vacibdir.
- Məhkəmə Prosesləri: Məhkəmədə təqdim olunan hər hansı bir sübutun etibarlılığı COC-un tam və dəqiq olması ilə birbaşa bağlıdır. Tam olmayan və ya qeyri-dəqiq COC, sübutların qəbul edilməməsinə səbəb ola bilər.
- Tibbi Araşdırmalar: Tibbi nümunələrin (qan, toxuma və s.) izlənilməsində də COC prinsipləri tətbiq olunur. Bu, araşdırmaların etibarlılığını və nəticələrin dəqiqliyini təmin edir.
- Sənaye və Texnologiya: Məlumatların təhlükəsizliyi və tamlığının təmin edilməsi üçün müxtəlif sahələrdə COC prinsipləri tətbiq olunur. Məsələn, istehsal prosesində istifadə olunan materialların və ya məhsulların izlənilməsi üçün.
Əhəmiyyəti
COC, sübutların etibarlılığını və qəbul edilməsini təmin edən vacib bir vasitədir. Tam və dəqiq COC olmadan, sübutların məhkəmədə qəbul edilməsi şübhə altına düşə bilər. Bu səbəbdən, COC-un düzgün tərtib edilməsi və saxlanması bütün tərəflər üçün çox vacibdir.