Mənası: Disk əməliyyat sistemi (ing. Disk Operating System)
Ümumi Baxış
DOS, kompüterlərin əməliyyat sisteminin əvvəlki nəsillərindən biridir. Bu, əsasən disk qurğuları ilə qarşılıqlı əlaqəni idarə etmək üçün nəzərdə tutulmuş, əmrlər sətri əsaslı bir əməliyyat sistemidir. DOS, istifadəçinin kompüterlə birbaşa əlaqə qurması və faylları idarə etməsi, proqramları işə salması və digər əməliyyatları yerinə yetirməsi üçün əmrlər daxil etməsini tələb edir. Qrafik interfeysə malik deyildir.
İstifadə Sahələri
DOS, əsasən 1980-ci və 1990-cı illərdə geniş yayılmışdı. O zamanlar, IBM PC uyğun kompüterlərin əksəriyyəti MS-DOS və ya onun variantlarından istifadə edirdi. DOS aşağıdakı sahələrdə istifadə olunurdu:
- Kompüter proqramlaşdırması: DOS əmrləri vasitəsilə kompilyatorlar və interpretatorlar idarə olunur, proqramlar tərtib edilir və sınaqdan keçirilirdi.
- Fayl idarəçiliyi: DOS, faylların yaradılması, silinməsi, köçürülməsi və adlarının dəyişdirilməsi kimi əsas fayl əməliyyatlarını həyata keçirməyə imkan verirdi.
- Qurğu idarəçiliyi: DOS, printerlər, modemlər və digər periferik qurğuların idarə edilməsini təmin edirdi.
- Əməliyyatların avtomatlaşdırılması: DOS-da toplu emal faylları (batch files) yaradaraq, bir sıra əməliyyatları avtomatlaşdırmaq mümkün idi.
MS-DOS və digər variantlar
Microsoft tərəfindən hazırlanan MS-DOS ən məşhur DOS variantlarından biri idi. Digər variantlar arasında DR-DOS, PC-DOS və FreeDOS göstərmək olar. Bu variantlar arasında bəzi fərqlər olsa da, əsas əmrlər və funksiyalar ümumiyyətlə oxşar idi.
Müasir əhəmiyyəti
Müasir əməliyyat sistemlərinin geniş yayılması ilə DOS öz əhəmiyyətini itirmişdir. Lakin, bəzi köhnə proqramların işlədilməsi və ya sistemlərin aşağı səviyyəli idarə olunması üçün hələ də istifadə oluna bilər. Həmçinin, DOS əmrləri anlayışı, müasir əməliyyat sistemlərində də istifadə olunur (məsələn, komanda sətri).