Mənası: Profiləmə (profaylinq) – verilənlərin analizi sistemi tərəfindən generasiya edilən profillərin hazırlanması və istifadə edilməsi prosesi.
İzah
Profiləmə, müxtəlif mənbələrdən toplanan məlumatların sistemli şəkildə təhlil edilərək, fərdi və ya qrup xüsusiyyətlərinin, davranış nümunələrinin və trendlərin müəyyən edilməsi prosesidir. Bu proses, əldə edilən məlumatlar əsasında fərdi və ya qrup profillərinin yaradılmasını və sonradan bu profillərin müxtəlif məqsədlər üçün istifadəsini əhatə edir. Profiləmə, sadəcə məlumatların toplanması deyil, həm də bu məlumatların interpretasiyası və onlardan əhəmiyyətli nəticələrin çıxarılması deməkdir.
İstifadə sahələri
- Kompüter elmləri: Proqram təminatının effektivliyinin təhlili və optimallaşdırılması üçün istifadə olunur. Proqramın hansı hissələrinin daha çox vaxt apardığını və resurs sərf etdiyini müəyyən edərək, proqramın sürətini və performansını artırmaq mümkündür.
- Marketinq və reklam: Müştəri davranışının təhlili, hədəf auditoriyanın müəyyən edilməsi və effektiv marketinq strategiyalarının hazırlanması üçün geniş tətbiq olunur. Müştəri profilləri əsasında fərdi reklam kampaniyaları yaradıla və müştəriyə daha uyğun məhsul və xidmətlər təklif edilə bilər.
- Sosiologiya və psixologiya: Sosial qrupların xüsusiyyətlərinin, davranış nümunələrinin və trendlərinin təhlili üçün istifadə olunur. Bu, sosial problemlərin araşdırılmasında və müvafiq həllərin tapılmasında kömək edir.
- Kriminalistika: Cinayətkarların profillərinin yaradılması və cinayətlərin həllində istifadə olunur. Cinayətkarın fərdi xüsusiyyətləri, davranış nümunələri və ehtimal olunan motivasiyaları əsasında cinayətkarın kimliyinin müəyyən edilməsinə kömək edir.
- Tibbi diaqnostika: Xəstəliklərin diaqnozunun qoyulması və müalicənin planlaşdırılmasında istifadə olunur. Xəstənin tibbi tarixi, simptomları və digər məlumatlar əsasında xəstənin fərdi profili yaradıla və ona uyğun müalicə təyin edilə bilər.
Əlavə məlumat
Profiləmənin dəqiqliyi və etibarlılığı istifadə olunan məlumatların keyfiyyətindən və təhlil metodlarından asılıdır. Yanlış və ya natamam məlumatlar səhv nəticələrə gətirib çıxara bilər. Profiləmə prosesi zamanı məlumatların gizliliyinə və etik prinsiplərinə riayət etmək vacibdir.