Mənası: Açarların kvant paylanması – açar materialının optik lifli rabitə xətti ilə ötürülməsi metodu. Açar bitləri impuls lazeri tərəfindən buraxılan işıq fotonlarının kvant xassələrindən istifadə edərək ötürülür.
İzah
Quantum Key Distribution (QKD) kriptoqrafiyanın bir növüdür ki, burada açarların təhlükəsiz ötürülməsi üçün kvant mexanikası prinsiplərindən istifadə olunur. Bu üsul, ənənəvi kriptoqrafik üsullardan fərqli olaraq, açarın oğurlanmasının qarşısını almaq üçün kvant mexanikası qanunlarından istifadə edir. Əgər hər hansı bir kənar şəxs açarı kəşf etməyə çalışarsa, bu, kvant sisteminin vəziyyətini dəyişəcək və bu dəyişiklik qanuni alıcı tərəfindən aşkar ediləcəkdir. Bu da hər hansı bir qeyri-qanuni giriş cəhdini aşkar etməyə imkan verir.
İş prinsipi
QKD sistemləri adətən fotonların polarizasiya vəziyyətindən istifadə edərək açarları ötürür. Göndərən tərəf fotonları müəyyən bir polarizasiya vəziyyətində göndərir, alıcı isə bu fotonların polarizasiya vəziyyətini ölçür. Ölçmə nəticələri sonra açarın yaradılması üçün istifadə olunur. Sistemin təhlükəsizliyini təmin etmək üçün, göndərən və alıcı arasında açıq bir rabitə kanalı tələb olunmur.
İstifadə sahələri
- İnformasiya təhlükəsizliyi: Hökumət qurumları, maliyyə institutları və digər həssas məlumatlarla işləyən təşkilatlar üçün yüksək təhlükəsizlik tələb edən məlumatların ötürülməsi.
- Kvant kompüterləri: Kvant kompüterlərinin inkişafı ilə əlaqədar olaraq, gələcəkdə kvant kompüterlərinə qarşı davamlı kriptoqrafik üsulların yaradılmasında istifadə oluna bilər.
- Elmi tədqiqatlar: Kvant mexanikası və kriptoqrafiya sahəsində elmi tədqiqatlar üçün istifadə olunur.
Məhdudiyyətlər
QKD texnologiyasının məhdudiyyətləri arasında məsafə məhdudiyyəti və yüksək qiymət göstərmək olar. Hal-hazırda, QKD sistemləri nisbətən qısa məsafələr üçün effektivdir və daha uzun məsafələr üçün qurulması və saxlanması çox bahalıdır.