Mənası: Yalnız oxunan yaddaş (Read Only Memory)
Tərif
Rom (ingiliscə Read Only Memory, ROM) kompüterlərdə və digər elektron qurğularda istifadə olunan bir növ yaddaş növüdür. Romun əsas xüsusiyyəti onun yalnız oxunmaq üçün nəzərdə tutulmasıdır. Yəni, məlumatları ROM-a yazmaq mümkün deyil, yalnız oxumaq olar. Bu, ROM-u sistemin əsas proqram təminatını (BIOS kimi) saxlamaq və sistemin işə salınması üçün lazım olan əsas əmrləri saxlamaq üçün ideala çevirir.
İstifadə Sahələri
- Kompüter Texnologiyaları: BIOS (Basic Input/Output System) kimi əsas sistem proqramlarının saxlanması üçün geniş istifadə olunur. Həmçinin, oyun konsollarında, kalkulyatorlarda və digər əlavə cihazların proqram təminatını saxlamaq üçün tətbiq olunur.
- Elektronika: Müxtəlif elektron qurğularda, məsələn, mikrodalğalı sobalarda, pultlarda və s. əsas funksiyaların idarə olunması üçün istifadə olunur.
- Daxili Yaddaş: Bəzi hallarda, ROM qurğunun daxili yaddaşı kimi işləyir və qurğunun funksiyalarını həyata keçirmək üçün lazım olan əsas parametrləri saxlayır.
Növləri
ROM-un müxtəlif növləri mövcuddur, bunların arasında ən məşhurları:
- PROM (Programmable ROM): Proqramlaşdırıla bilən ROM. İstehsalçı tərəfindən proqramlaşdırılmır, istifadəçi onu bir dəfə proqramlaşdıra bilir.
- EPROM (Erasable Programmable ROM): Silinə bilən və yenidən proqramlaşdırıla bilən ROM. Ultraviyole şüalar vasitəsilə məlumatlar silinə bilir.
- EEPROM (Electrically Erasable Programmable ROM): Elektrik vasitəsilə silinə bilən və yenidən proqramlaşdırıla bilən ROM. EPROM-a nisbətən daha əlverişlidir, çünki silinmə üçün xüsusi avadanlığa ehtiyac yoxdur.
- Flash ROM: EEPROM-un daha sürətli və əlverişli bir növüdür. Çoxlu sayda silinmə-yazma əməliyyatına tab gətirə bilir.
Əlavə Məlumat
ROM-un oxuma sürəti yüksəkdir, lakin yazma əməliyyatını həyata keçirmək mümkün deyil. Bu, onu əsas sistem proqramlarını saxlamaq üçün ideal seçim edir, çünki bu proqramların dəyişdirilməsinə ehtiyac yoxdur.