Mənası: The Onion Router (Tor) – onlayn anonimliyi təmin etmək və onlayn senzuraya qarşı müqavimət göstərmək üçün istifadə edilən açıq mənbəli bir proqramdır.
Funksiyaları
- İnternet trafikini bir-birinə bağlı bir çox relay serveri vasitəsilə yönləndirir.
- Trafik marşrutunun gizlədilməsi ilə istifadəçinin IP ünvanını maskalayır və izlənməni çətinləşdirir.
- Onlayn senzoranın aradan qaldırılmasına kömək edir, çünki istifadəçinin yeri və fəaliyyəti gizlənir.
- İstifadəçilərə anonim olaraq internetdə sörf etmək, gizli xidmətlərdən istifadə etmək imkanı verir.
İstifadə Sahələri
- Kompüter elmləri: Şəbəkə təhlükəsizliyi, kriptoqrafiya, anonimlik texnologiyaları.
- İnformasiya texnologiyaları: İnternet təhlükəsizliyi, onlayn gizlilik, məlumatların mühafizəsi.
- Sosiologiya: Onlayn təşkilatlanma, siyasi fəaliyyət, jurnalistika.
- Hüquq: İnsan hüquqlarının müdafiəsi, anonim mənbələrdən istifadə.
İş Prinsipi
Tor, "soğan yönləndiricisi" adını aldığı üçün, məlumatları qat-qat şifrələyərək müxtəlif relay serverləri arasında ötürür. Hər server yalnız əvvəlki server tərəfindən şifrələnmiş məlumatın bir hissəsini açır və məlumatı növbəti serverə ötürür. Bu şəkildə, heç bir tək server istifadəçinin tam məlumat axınına və ya onun həqiqi yerinə sahib olmur.
Məhdudiyyətləri
Tor mükəmməl anonimlik təmin etmir. Sistemin təhlükəsizliyi relay serverlərinin etibarlılığına və istifadəçinin Tor şəbəkəsindən düzgün istifadə etməsinə bağlıdır. Tor şəbəkəsinin özündə də təhlükəsizlik açıqları ola bilər və bu açıqlar istismar edilə bilər.