Əfrasiyab adı, qədim türk mifologiyası və tarixindən qaynaqlanan zəngin bir mənaya malikdir. Sadəcə "igid ər" kimi tərcümə edilməkdən daha çox, bu ad güc, qəzəb, qətiyyət və hökmranlıq kimi müxtəlif keyfiyyətləri özündə əks etdirir.
Əfrasiyab adı, əslində "Alp Ər Tonqa" adının farslaşdırılmış formasıdır. "Alp" türk dillərində "igid", "qəhrəman" mənasını verir. "Ər" isə "kişi", "adam" deməkdir. "Tonqa"nın mənası isə mübahisəli olsa da, "dağ", "qaya" kimi tərcümələr irəli sürülür, bəzi tədqiqatçılar isə bu hissənin "güc", "qüdrət" kimi mənaları ifadə edə biləcəyini düşünürlər. Beləliklə, "Alp Ər Tonqa" adı bütünlükdə "dağ kimi güclü qəhrəman kişi" və ya "qaya kimi möhkəm igid kişi" kimi tərcümə oluna bilər.
Farslaşdırma prosesi zamanı "Alp Ər Tonqa" adı "Əfrasiyab" formasını almışdır. Bu prosesdə, adı təşkil edən sözlərin fonetik dəyişikliklərə məruz qalması ilə yanaşı, mənalarında da incə fərqlər yaranmış ola bilər. Ancaq əsas məna – qüvvətli, qətiyyətli, hökmran bir kişini təsvir etmə – qalmaqdadır.
Əfrasiyab adı tarixdə də öz əksini tapmışdır. Qədim Turan hökmdarlarından biri olan Əfrasiyab, Fərxad və Şirin əfsanəsində, eyni zamanda bir çox türk xalq nağıllarında və ədəbiyyatında qüdrətli və qorxulmaz bir hökmdar kimi təsvir olunur. Bu da adın mənasının tarix boyu qorunub saxlanılmasının və qəhrəmanlıqla əlaqələndirilməsinin əyani sübutudur.
Nəticədə, Əfrasiyab adı sadəcə bir ad deyil, zəngin bir tarixə və mənaya malik, qədim türk mədəniyyətinin dərinliklərindən gələn bir mirasdır. Bu ad, dağlar kimi möhkəm, qayalar kimi sarsılmaz, qəhrəmanlıq və qüdrət rəmzi olan igid bir şəxsiyyəti təcəssüm etdirir.