Miralay adı, hərbi rütbəni ifadə edən "alay əmiri" sözündən törəmişdir. Bu termin, hərbi bir qurum olan alayın ən yüksək rütbəli zabitini, yəni alayın komandirini bildirir. Başqa sözlə, miralay alayın bütün əsgərlərinin və zabitlərinin rəhbəri, əmr verən şəxsdir.
Tarix boyu, "mir" sözü şərəf, nüfuz və yüksək vəzifəni ifadə etmişdir. Bu səbəbdən "miralay" adı sadəcə bir hərbi rütbəni deyil, həm də rütbə sahibinin yüksək mövqeyini, nüfuzunu və məsuliyyətini vurğulayır. Miralay rütbəsinin əldə edilməsi hərbi xidmətdə uzun illər davam edən səylərin, təcrübənin və bacarığın nəticəsidir.
Müasir Azərbaycan ordusunda da miralay rütbəsi mövcuddur və hərbi quruluşda mühüm rol oynayır. Alay komandiri kimi, bir miralay strateji düşüncə, qərar qəbuletmə qabiliyyəti, liderlik xüsusiyyətləri və hərbi taktikalara dərin bələdlik kimi keyfiyyətlərə malik olmalıdır. Onun vəzifəsi yalnız əmrlər verməkdən ibarət deyil; əsgərlərinin rifahını təmin etmək, onlara peşəkarlıqlarını artırmaq üçün lazımı dəstəyi vermək və onlara qarşı məsuliyyət daşımaq da onun vəzifələrinə daxildir.
Beləliklə, "Miralay" adı sadəcə bir söz deyil, həm də tarixi, hərbi və sosial mədəni kontekst daşıyan, nüfuz və məsuliyyət dolusu bir rütbəni ifadə edən güclü bir termindir. Bu ad, çox sayda əsgərin taleyini əlində tutan, həm lider, həm də strateq olan bir şəxsi təsvir edir.