Sumər adı, qədim və zəngin bir tarixə malik olan Mesopotamiya mədəniyyətinin əsasını qoyan xalqın adından götürülmüşdür. Miladdan əvvəl 4-cü minillikdə Mesopotamiyanın cənubunda, Fərat və Dəclə çaylarının arasında məskunlaşmış Şumerlər (Sumerlər), yazı, təkər, suvarma sistemləri kimi bir çox mühüm ixtiraların və inkişafların müəllifi kimi tanınırlar. Onların qurmuş olduqları şəhər-dövlətləri, mürəkkəb sosial quruluşları, inkişaf etmiş dini inancları və ədəbiyyatları ilə qədim dünyanın ən önəmli mədəniyyətlərindən biri olmuşdur.
Bəzi tədqiqatçılar Sumər adının mənşəyini müəyyən etməkdə çətinlik çəksələr də, "Şumer" sözünün mümkün mənşəyi haqqında müxtəlif nəzəriyyələr mövcuddur. Bu nəzəriyyələr arasında "qara başlılar" mənasını verən bir ifadənin təhrif olunması, və ya coğrafi bir yer adının təkamülü kimi fikirlər də yer alır. Lakin, bu fikirlərin heç biri tam olaraq sübut edilməmişdir.
Türk xalqlarının ulu babası ilə əlaqələndirilməsi isə daha çox folklorik bir yanaşmadır və elmi əsaslarla tam dəstəklənmir. Ancaq, Sumər mədəniyyətinin tarixi və mədəniyyətin təsiri bu günkü Türkiyə, Orta Asiya və digər bölgələrdə yaşayan xalqların tarixinə də təsir etmiş ola bilər. Bu təsir, ticarət yolları, miqrasiyalar və mədəni mübadilə vasitəsilə baş verə bilərdi. Bu baxımdan, Sumər adı sadəcə coğrafi və etnik bir ad olaraq deyil, həm də qədim dünyanın tarixinin və mədəniyyətinin inkişafında əhəmiyyətli rol oynamış bir mədəniyyətin simvolu olaraq qəbul edilə bilər.
Beləliklə, Sumər adı sadəcə bir toponim deyil, əsrlər boyu davam edən zəngin bir tarixin, inkişaf etmiş bir mədəniyyətin və insanlığın tarixinə böyük töhfələr vermiş bir xalqın ifadəsidir. Bu adı anlamaq qədim dünyaya baxış bucağımızı genişləndirər və insanlığın mənşəyi və inkişafı haqqında daha dərin bir anlayış inkişaf etdirməyə kömək edər.