kişi adı 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Vali adı, əsasən türk dillərindən gələn və tarix boyu geniş ərazilərdə hökm sürən bir titul olan "vilayət hakimi" və ya "canişin" sözündən törəmişdir. Sadəcə "vilayət hakimi" demək, Valinin mənasını tam əhatə etmir. Çünki vali yalnız bir əyalətin idarəçisi deyil, eyni zamanda həmin ərazinin siyasi, iqtisadi və hərbi məsələlərində də yüksək səlahiyyətlərə malik bir şəxs idi.

Tarixi mənbələrə nəzər salsaq, görərik ki, Vali titulu böyük imperiyaların - Səlcuqlar, Osmanlılar və digərlərinin - idarəetmə sistemində mühüm rol oynamışdır. Vali, sultan və ya xaqan tərəfindən təyin olunur və onlara verilən səlahiyyətlər çox geniş idi. Onlar ərazinin vergi toplanmasını, ədalətin icrasını, hərbi qüvvələrin təşkilini və xarici təhdidlərə qarşı müdafiəni təmin etməli idilər. Beləliklə, vali sadəcə bir idarəçi deyil, həm də hərbi komandan, qanunverici və ədalət müəssisəsinin rəhbəri idi.

Vali adı, güc, səlahiyyət və məsuliyyət ifadə edir. Bir vali, öz ərazisinin rifahı, xalqın təhlükəsizliyi və imperiyanın qanunlarının icrası üçün tam məsuliyyət daşıyırdı. Bu səlahiyyətlər, həm böyük şərəf, həm də ağır yük demək idi. Həm də vali özünün səlahiyyətlərini düzgün və ədalətlə həyata keçirməli idi.

Müasir dövrdə, "Vali" sözü bəzi ölkələrdə hələ də rəsmi olaraq və ya məcazi mənada əyalət və ya vilayət rəhbərləri üçün istifadə olunsa da, tarixi kontekstdə əldə etdiyi geniş məna və əhəmiyyətini itirmişdir. Lakin, adı özündə daşıdığı tarixi yük və mənalar sayəsində, Vali adı hələ də güclü və təsirli səslənir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz