Ciddi sözü əsasən ciddiyyət, qətiyyət, əhəmiyyət, əxlaqi ciddilik, həyəcanlı və ya təhlükəli vəziyyətlərin ifadəsində işlənir. Həmçinin, əyləncə və zarafatdan uzaq, ciddi münasibət bildirir.
Antonimlər:
Mülayim
“Mülayim” antonimi “ciddi” sözünün qarşıtı olaraq, yumşaq, sakit, sakitcə, sakit nəzakətli, təmkinli, az əhəmiyyətli, sakit bir vəziyyəti ifadə edir. “Ciddi”nin ifadə etdiyi gərginliyin, həyəcanın və ya təhlükənin əksi olaraq rahat və sakit bir atmosferi təsvir edir. Həm gündəlik danışıq dilində, həm də ədəbi əsərlərdə geniş istifadə olunur. Məsələn, hava şəraiti, insan xasiyyəti, rəftar və s. təsvirində işlədilə bilər.
Xanım ciddi və sevincli bir sima ilə Muxtarın qolundan dartdı və təkidlə dedi (Çəmənzəminli).
Açıq və mülayim hava Kərəmin ürəyini oxşadı (M.İbrahimov).
Zarafat
“Zarafat” antonimi “ciddi” sözünə zidd olaraq, əyləncəli, şən, gülməli, əhəmiyyətsiz bir şeyi ifadə edir. “Ciddi”nin qarşıtı olaraq, həyəcanlı və ya ciddi vəziyyətlərdən fərqli olaraq, əyləncə, gülüş və əylənməni bildirir. Əsasən gündəlik danışıqda, ədəbi əsərlərdə və zarafatlarda işlənir. “Ciddi” əsasən ciddi və mühüm məsələlərdə istifadə olunurken, “zarafat” isə yüngül və əyləncəli məqamlarda işlədilir.
Onlar ciddi müqavimət göstərirdilər (M.İbrahimov).
Batmaq olarmı xana? O, top, tüfəng, tapança; Zarafatdır, ya nədir? (S.Vurğun).