Ədalətsizlik – haqqın pozulması, ədalət prinsiplərinin pozulması, haqsızlıq, qanunsuzluq deməkdir. Bu termin hüquq, əxlaq, ictimai həyatın müxtəlif sahələrində geniş istifadə olunur və haqsızlıq, ayrı-seçkilik, bərabərsizliyi ifadə edir. Ədalətsizliyin səbəbləri müxtəlif ola bilər: qanunların qüsurlu olması, hakimlərin qərəzli olması, gücün sui-istifadəsi və s.
Antonimlər:
Ədalət
Ədalət, ədalətsizliyin tam əksidir. Ədalət – haqqın bərpası, hər kəsə öz haqqının verilməsi, qanunların bərabər tətbiqi deməkdir. Ədalət hüquq sisteminin əsasını təşkil edir və ədalətli cəmiyyətin əsasını qoyur. Ədalət anlayışı həm hüquqi, həm də əxlaqi kontekstdə istifadə olunur. Ədalətli bir qərar hər kəsin haqqını nəzərə alaraq verilir.
"Ədalət hər kəs üçün bərabərdir."
Haqq
Haqq, ədalətliliklə sıx bağlı bir anlayışdır və ədalətsizliyin əksinə düşür. Haqq, doğru, düzgün, ədalətli olanı bildirir. Haqqın pozulması ədalətsizliyə, haqsızlığa gətirib çıxarır. Haqq anlayışı əxlaqi, hüquqi və dini kontekstdə geniş istifadə olunur. Mənəvi haqq, hüquqi haqq kimi ifadələr istifadə olunur.
"Hər kəsin öz haqqı var."
İnsaf
İnsaf, ədalətin və haqqın subyektiv tərəfini əks etdirən bir anlayışdır. İnsaflı olmaq, hər kəsə qarşı ədalətli və haqq olmanı, hisslərə qapılmadan düzgün qərar verməyi bildirir. İnsaf ədalətsizliyin əksinə düşərək düzgün, ədalətli qərar verməyə çağırır. İnsaf daha çox əxlaqi mənada istifadə olunur.
"Mənəgər mən az ədalətsizlik, az insafsızlıq görürəm?" (Ə.Haqverdiyev)
Bərabərlik
Bərabərlik, ədalətsizliyin əsas səbəblərindən biri olan ayrı-seçkiliyin əksinədir. Bərabərlik anlayışı, hər kəsin eyni hüquq və imkanlara malik olması deməkdir. Sosial bərabərsizlik ədalətsizliyin əsas səbəblərindən biridir. Bərabərlik anlayışı siyasi, sosial və iqtisadi kontekstdə istifadə olunur.