Əvvəlcə sözü zaman ardıcıllığını, bir hadisənin başqasından əvvəl baş verməsini bildirir. Həm məişət dilində, həm də ədəbi əsərlərdə geniş istifadə olunur. Sözün əsas mənası bir işin, hadisənin başlanğıcını, ilk mərhələsini ifadə etməkdir.
Antonimlər:
Sonra
Sonra sözü əvvəlcə sözünün antonimi olub, bir hadisənin zaman ardıcıllığında ikinci, daha sonrakı yerini göstərir. Əvvəlcə və sonra sözləri bir-birini tamamlayaraq, hadisələrin ardıcıl baş verməsini təsvir edir. Həm danışıq dilində, həm də yazılı əsərlərdə geniş yayılmışdır. Məsələn, "Əvvəlcə ev tapdıq, sonra əşyalarımızı yerləşdirdik". Bu cütlük, əsasən, ardıcıl əməlləri və ya hadisələri təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Axırda
Axırda sözü də əvvəlcənin antonimi kimi istifadə oluna bilər, xüsusilə hadisələrin uzunmüddətli prosesdən sonra baş verməsini ifadə edərkən. Axırda daha çox nəticəni, yekunu vurğulayır. Məsələn, "Əvvəlcə çətinliklər çox idi, axırda isə hər şey yaxşı başa çatdı". Bu cütlük daha çox nəticə yönümlü hadisələri təsvir edir. Axırda sözü, sonra sözündən daha geniş zaman aralığını əhatə edir.
Sonda
Sonda sözü, əvvəlcə ilə əks mənada istifadə edilərək, bir sıra hadisələrin sonunu, tamamlanmasını bildirir. "Əvvəlcə səhər yeməyi yedik, sonda isə evə qayıtdıq" cümləsində olduğu kimi, zaman ardıcıllığını göstərir, lakin "axırda" sözündən fərqli olaraq, mütləq uzun müddətli bir prosesin sonunu ifadə etməyə bilər.
Əvvəlcə Lyudmilanı yola salırıq, sonra isə bir az gəzirik (C.Əmirov).