Geriləmək: hərəkətdə arxaya doğru getmək, geri çəkilmək, əvvəlki vəziyyətə qayıtmaq mənasını verir. Bu söz müxtəlif kontekstlərdə, həm məcazi, həm də həqiqi mənada işlədilir.
Antonimlər:
İrəliləmək
İrəliləmək sözü geriləməyin tam əksidir və hərəkətdə irəliyə doğru getmək, inkişaf etmək, tərəqqi etmək mənalarını ifadə edir. Həm fiziki, həm də məcazi mənada işlənir. Fiziki mənada bir nöqtədən digər nöqtəyə doğru hərəkət etməyi, məcazi mənada isə inkişaf, tərəqqi, yüksəlişi ifadə edir. Elmi, texniki, ictimai və ədəbi mətnlərdə geniş istifadə olunur.
Mehriban Zeynalı elə halda görüncə qorxub gerilədi (S.Hüseyn); Küləyin müqavimətini qıraraq yüngülcə qaçıb irəlilədi (M.İbrahimov).
Ayaqlaşmaq
Ayaqlaşmaq sözü geriləməyin antonimi kimi, müəyyən bir sürət və ya inkişaf səviyyəsini saxlamaq, geridə qalmamaq mənasını ifadə edir. Əsasən tərəqqi, inkişaf kontekstində işlənir və həyatın sürətli ritmi ilə həmfikir olmağı, yenilikləri qəbul etməyi bildirir. Daha çox məişət, ictimai və publisistik üslublarda istifadə olunur.
Qəzet gərək operativ olsun, həyatla ayaqlaşsın (C.Əmirov).
Yüksəlmək
Yüksəlmək sözü geriləməyin antonimi kimi, həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Fiziki mənada yuxarıya doğru hərəkət etməyi, məcazi mənada isə nüfuz, vəzifə, mövqedə yüksəlməyi, inkişaf etməyi bildirir. Ədəbiyyatda, elmdə, ictimai həyatda geniş yayılmışdır.
Tərəqqi etmək
Tərəqqi etmək sözü geriləməyin əksidir və inkişaf, yüksəliş, irəliləyiş mənalarını ifadə edir. Əsasən ictimai, elmi, texniki sahələrdə istifadə olunur və müsbət inkişafı, yüksəlişi bildirir.