İşcil: Fəal, çalışqan, enerjili, əməksevər insanı ifadə edən sifət.
Antonimlər:
Tənbəl
Tənbəl: İşə, əməyə laqeyd yanaşan, çalışmamağı sevən, hərəkətsiz, fəaliyyətsiz insanı ifadə edən sifət. "İşcil" sözünün əks mənasını bildirən "tənbəl" sözü ədəbiyyatda, gündəlik danışıqda və məişətdə geniş istifadə olunur. Məsələn, bir insanın işə qarşı laqeydliyi, hərəkətsizliyi və çalışmamaq meyli "tənbəl" sözü ilə ifadə olunur. "Tənbəl" sözünün antonimləri arasında "fəal", "çalışqan", "enerjili" kimi sözlər də yer alır.
Pah, insan da belə işcil olar? (Mir Cəlal)
Hər əyrinin, tənbəlin xan qızı kimi başına dolanmayacağıq ki?.. (M.İbrahimov)
Passiv
Passiv: Fəal olmayan, təsirə məruz qalan, özündən asılı olmayan hərəkətlər edən. "Passiv" sözü daha çox elmi və texniki terminologiyada, həmçinin sosial elmlərdə istifadə olunur. "İşcil" insan aktiv şəkildə fəaliyyət göstərirkən, "passiv" insan xarici təsirlərə reaksiya verərək hərəkət edir, ya da heç bir hərəkət etmir. "Passiv" sözü "fəal" sözünün də antonimidir.
Laqeyd
Laqeyd: Bir şeyə qarşı maraqsızlıq, biganəlik, əhəmiyyət verməmək. "Laqeyd" sözü "işcil" sözünün əksini ifadə edir, çünki işcil insan fəal olaraq çalışır, laqeyd insan isə işə qarşı maraqsızdır və ona biganə yanaşır. Bu söz gündəlik danışıqda və ədəbiyyatda geniş istifadə olunur.