İşləmək – fəaliyyət göstərmək, hərəkət etmək, çalışmaq, funksiya yerinə yetirmək mənasını verir. Bu söz geniş məna daşıyır və müxtəlif sahələrdə, o cümlədən texnika, biologiya, sosial həyat və s. istifadə olunur.
Antonimlər:
Dayanmaq
Dayanmaq sözü "işləməyin" əksidir və fəaliyyətin kəsilməsini, hərəkətin dayandırılmasını bildirir. Bu antonim cütü əsasən hərəkət və fəaliyyətin olub-olmaması baxımından əks mənaları ifadə edir. Texniki sahədə, maşının işləməsi və dayanması; bioloji sahədə, orqanın fəaliyyət göstərməsi və dayanması; sosial həyatda, işin davam etməsi və dayandırılması kimi nümunələr göstərmək olar.
Sanki Fərhadın ürəyi elə bu an işləməyə, onun vücudu bu dəqiqə hərəkət etməyə başladı (Ə.Vəliyev).
Elə bil birdən ürəyi dayandı.
Susmaq
Bu antonim cütü, əsasən "işləmək" sözünün "fəaliyyət göstərmək" mənası ilə bağlıdır. "İşləmək" sözü bəzi kontekstlərdə "fəal olmaq, səs çıxarmaq" mənasında işlənə bilər. "Susmaq" isə hər hansı bir səs çıxarmamağı, fəaliyyətin passiv halını bildirir. Əsasən nitq fəaliyyəti ilə bağlı istifadə olunur. Məsələn, "səsin işləməsi" və "səsin susması".
Tənəzzül etmək
Bu antonim cütü, "işləmək" sözünün "inkişaf etmək, irəliləmək" mənasında istifadə olunduğu hallarda əks məna ifadə edir. "İşləmək" müsbət bir inkişafı, irəliləyişi göstərərkən, "tənəzzül etmək" geriləməni, pisləşməni ifadə edir. Bu antonim əsasən iqtisadiyyat, siyasət və ictimai həyat sahələrində istifadə olunur.
Passiv olmaq
"İşləmək" aktiv fəaliyyəti, "passiv olmaq" isə hərəkətsizliyi, aktiv olmayan vəziyyəti bildirir. Bu antonim cütü geniş mənada işlənir və müxtəlif sahələrə aid ola bilər. Məsələn, sosial həyatda, aktiv və passiv vətəndaş; texnikada, aktiv və passiv elementlər.