Qaragünlük ümumi mənada bədbəxtlik, uğursuzluq, kədər və iztirab dövrü deməkdir. Həyatın mənfi, çətin anlarını, əzab-əziyyətləri, bədbəxt hadisələri ifadə edir. Həm də maddi çətinlikləri, yoxsulluğu əks etdirə bilər.
Antonimlər:
Xoşbəxtlik
Xoşbəxtlik qaragünlüyün tam əksidir və həyatın müsbət, arzuolunan tərəfini, rifahı, sevinci və məmnunluğu ifadə edir. Bu antonim cütü əsasən emosional və psixoloji kontekstlərdə istifadə olunur. Xoşbəxtlik insanın daxili dünyası ilə bağlıdır, fiziki və ya maddi ehtiyaclarının ödənilməsindən asılı olmaya da bilər. Ədəbiyyatda, dilçilikdə, məişətdə geniş istifadə olunur.
Belə bir xoşbəxtlik görəsən ona müyəssər olacaqdımı? (A.Məmmədrza)
Uğur
Uğur da qaragünlüyün əksidir, amma daha çox hədəflərə çatma, arzuların gerçəkləşməsi, işlərin müvəffəqiyyətlə başa çatması ilə bağlıdır. Qaragünlük içindəki bir insanın uğur qazanması qaranlıqdan işığa doğru bir keçid deməkdir. Uğur termini həm şəxsi həyatda, həm də peşəkar sahədə istifadə olunur. Ədəbiyyatda uğurların qazanılması və ya itirilməsi mövzusu geniş yer tutur.
Rəfah
Rəfah, maddi və mənəvi cəhətdən yaxşı vəziyyəti, rahatlığı ifadə edir. Qaragünlük əksər hallarda maddi çətinliklərlə əlaqələndirilir, rəfah isə bunun əksinə, maddi təminatın, rahatlığın olmasını göstərir. Rəfah termini daha çox ictimai-siyasi və iqtisadi kontekstlərdə istifadə olunur.
İşıqlı gündüz
İşıqlı gündüz məcazi mənada istifadə olunan bir antonimdir. "Qaragünlük" sözü kimi məcazi mənada tətbiq olunur və "qaranlıq günlər" mənasını verir. Bu ifadə ədəbiyyatda, şeirdə obrazlı ifadə vasitəsi kimi işlədilir.
Bu qənaətə gələndən sonra mən binəva öz qaragünlüyümü qablaşdırırdım (S.Rüstəm);