MÜYƏSSƏR (ər. müyessir – asanlaşdıran, mümkün edən) – sifət.
1. Asanlıqla əldə edilən, həyata keçirilən, mümkün olan, başa gələn: Müyəssər iş, müyəssər yol, müyəssər imkan. Bu mənada "asan", "qolay", "mümkün" sözləri ilə sinonimdir. Lakin "asan" və "qolay" daha çox fiziki və ya texniki cəhətdən asanlığı ifadə edərkən, "müyəssər" daha geniş mənada, həm maddi, həm də mənəvi, həm fiziki, həm də mənəvi maneələrin olmaması, bir şeyin əldə edilməsinin asanlığı və mümkünlüyünü bildirir. Məsələn, "asan iş" demək olar, amma "müyəssər iş" demək daha yüksək səviyyəli, daha incə bir ifadədir. "Mümkün" isə daha neytral və ehtimal mənası daşıyır, mütləq asanlığı bildirmir.
2. İmkan daxilində olan: Ona kömək etmək müyəssər olmadı. Bu mənada "mümkün" sözü ilə demək olar ki, sinonimdir, lakin "müyəssər" daha çox subyektiv imkanları, şəraitləri nəzərdə tutur. "Mümkün" daha obyektiv, daha quru bir ifadədir.
3. (Poetik üslubda) Əldə edilmiş, həyata keçirilmiş arzu, istək: Şah idim mən cahanda izzətlə; Hər murad istəsəm müyəssər (Nizami). Bu mənada "müyəssər" sözü artıq yalnız asanlıq mənasında deyil, əldə olunmuş istəyin, arzunun gerçəkləşməsini, reallaşmasını ifadə edir. Bu istifadə üslubi cəhətdən daha zəngindir və ədəbi dil üçün daha xarakterikdir.
Cümlə nümunələri:
- Bu problem müyəssər həll yoluna malikdir.
- Onun xahişini yerinə yetirmək mənə müyəssər olmadı.
- Hər bir istəyim mənə müyəssər idi.
- Səfər müyəssər oldu.
- Qələbə müyəssər oldu.
Yekun olaraq, "müyəssər" sözü sadəcə "asan" və ya "mümkün"dən daha zəngin məna daşıyır. O, bir işin, istəyin asanlıqla, rahatlıqla həyata keçirilməsini, əldə edilməsini, həmçinin imkan daxilində olmasını ifadə edir, poetik üslubda isə əldə edilmiş arzunun gerçəkləşməsini bildirir.