Qonuşmaq – səs çıxararaq, sözlərlə ifadə etmək, danışmaq, söhbət etmək deməkdir. Bu söz geniş mənada istifadə olunur və həm gündəlik danışıqda, həm də ədəbiyyatda tez-tez rast gəlinir.
Antonimlər:
Susmaq
Susmaq – qonuşmamaq, səs çıxarmamaq, danışmamaq, söz deməmək deməkdir. "Qonuşmaq" sözünün əks mənasını ifadə edir. Həm gündəlik danışıqda, həm də ədəbiyyatda, hətta elmi ədəbiyyatda da geniş istifadə olunur. Susmaq həm istəklə, həm də məcburiyyətdən ola bilər. Məsələn, kədər, qorxu, düşüncəliliyə görə susmaq olar, ya da ciddi bir qadağan səbəbiylə.
Misal: O, əsəbləşdiyi zaman susmağı üstün tuturdu.
Döyüş meydanında, ölüm təhlükəsi altında hətta ən cəsur əsgərlər də susmağa məcbur olurdular.
Sükut etmək
Sükut etmək – susmaq, səssiz qalmaq, danışmamaq deməkdir. "Susmaq" sözü ilə sinonimdir, ancaq daha rəsmi və ədəbi üslubda istifadə olunur. Çox zaman ciddi və ya əhəmiyyətli bir mövzuda danışmamağı ifadə edir. Gündəlik danışıqda nisbətən az istifadə olunur, əsasən ədəbiyyatda və publisistikada rast gəlinir.
Misal: Məhkəmədə şahid sükut etməyi seçdi.
Dilsiz qalmaq
Dilsiz qalmaq – birdən-birə danışa bilməmək, sözünü itirən və ya danışmaq qabiliyyətini itirən vəziyyət deməkdir. Bu ifadə duyğuların gücü, təəccüb və ya şok nəticəsində sözsüz qalmağı bildirir. Susmaqdan fərqli olaraq, bu vəziyyətin müvəqqəti və istəksiz olduğu vurğulanır.
Misal: O, eşitdiklərindən dilsiz qaldı.