Qoşmaq – bir şeyə başqa bir şeyi birləşdirmək, əlavə etmək, bir-birinə bağlamaq mənasını bildirən fe'ldir. Müxtəlif kontekstlərdə müxtəlif mənalarda işlənir. Məsələn, cihazları qoşmaq, iki parçanı bir-birinə qoşmaq, qrupa qoşmaq və s.
Antonimlər:
Ayırmaq
Ayırmaq sözü "qoşmaq" sözünün antonimi olub, bir-birinə bağlı olan şeyləri, hissələri və ya elementləri bir-birindən ayırmaq, fərqləndirmək, təcrid etmək mənasını verir. Həm maddi, həm də mənəvi mənada işlənir. Məsələn, bir cihazı elektrik şəbəkəsindən ayırmaq, iki insanı bir-birindən ayırmaq, fikir ayrılığı yaşamaq (fikirləri ayırmaq) kimi. Həm texniki, həm də gündəlik danışıq dilində, ədəbiyyatda geniş istifadə olunur.
Nümunə: Elektrik cihazını işdən çıxarmazdan əvvəl onu şəbəkədən ayırmaq lazımdır.
Çıxarmaq
Çıxarmaq sözü də "qoşmaq" sözünün antonimi kimi qəbul edilə bilər. Bu söz bir şeyin tərkibindən, bir qrupdan və ya bir yerdən kənarlaşdırılmasını, uzaqlaşdırılmasını ifadə edir. "Qoşmaq" əməlinin əksinə olaraq, "çıxarmaq" birliyi pozur, ayrılığa səbəb olur. Həm riyazi əməliyyatda, həm də gündəlik həyatda istifadə olunur.
Nümunə: Siyahıdan adını çıxardı.
Ayrı düşmək (məc.)
Ayrı düşmək ifadəsi "qoşmaq" sözünün əksini ifadə etsə də, daha çox məcazi mənada işlənir. Bu zaman iki obyekt və ya insan arasında olan əlaqənin, birliyin pozulması nəzərdə tutulur. Əsasən ədəbiyyatda və publisistikada istifadə olunur.
Nümunə:
Dostları qarşı-qarşıya qalıb, ayrı düşdülər.
Sözün mənası əsasən kontekstdən asılıdır.
Qoşmaq sözünün antonimi kontekstdən asılı olaraq dəyişə bilər. Məsələn, "maşına qoşmaq" üçün antonim "maşından ayırmaq" ola bilər, "qrupa qoşmaq" üçün isə "qrupdan çıxmaq" və ya "qrupdan ayrılmaq" daha uyğun antonimlərdir.