Mərkəz: bir şeyin ən ortası, əsas nöqtəsi, ən mühüm hissəsi deməkdir. Coğrafiya, riyaziyyat, mədəniyyət, ictimai həyat və digər sahələrdə istifadə olunur.
Antonimlər:
Ucqar
Ucqar sözü mərkəzdən uzaqda yerləşən, əlçatmaz, sərhəd bölgələrini, kənarları bildirir. Coğrafiya və ədəbiyyatda geniş istifadə olunur. Mərkəz ilə ucqar arasındakı əsas fərq məsafə və əhəmiyyət mərkəzinə olan yaxınlıq və ya uzaqlıqdır. Mərkəz əhəmiyyətli, diqqət çəkən bir nöqtəyə işarə edərkən, ucqar isə əksinə, kənar, az əhəmiyyətli bir yerə işarə edir.
Məni o yerin mərkəzi və şənbə bazarı olan Qəssan qəsəbəsinə sürdülər (M.Talıbov).
Azərbaycanın ən ucqar rayonlarından biri də Xocavənddir.
Kənar
Kənar sözü mərkəzdən uzaqda, ətrafda yerləşən hissəni, hüdudu bildirir. Coğrafiya, riyaziyyat, həndəsə və gündəlik danışıq dilində istifadə olunur. Kənar, ucqardan fərqli olaraq, daha çox fiziki məkanla bağlıdır və daha az metaforik mənada istifadə olunur. Məsələn, bir dairənin kənarı, bir ölkənin kənar bölgələri. Mərkəz ilə kənar arasındakı əsas fərq bir şeyin mərkəzi nöqtəsi ilə onun ətrafındakı hüdudlar arasındakı fərqdir.
Sərhəd
Sərhəd sözü bir ərazinin, ölkənin, bölgənin hüdudlarını, məhdudiyyət xəttini ifadə edir. Coğrafiya, siyasət, hərbi işlərdə istifadə olunur. Mərkəz ilə sərhəd arasındakı fərq mərkəzin bir ərazinin daxilində yerləşən ən mühüm nöqtəsi olması, sərhədin isə o ərazinin hüdudlarını təyin etməsidir.