Rica – müraciət, xahiş, əmrə zidd olan bir istək bildirmək deməkdir. Bu söz, həm yazılı, həm də şifahi nitqdə geniş istifadə olunur və istəyin səviyyəsindən asılı olaraq, müxtəlif kontekstlərdə tətbiq edilə bilər. Ricanın ifadə tərzi hörmət, təvazökarlıq, ya da təkidlilik kimi emosiyaları əks etdirə bilər.
Antonimlər:
Əmr: Rica, xahiş, istək kimi ifadələrin əksinə olaraq, əmr qətiyyətli, iradəli bir tonda səslənir və yerinə yetirilməsi gözlənilən bir tələbdir. Rica təklif xarakteri daşıyır, əmr isə qəti bir sifarişdir. Əmr daha çox rəsmi, qanuni, hərbi və ya ailə daxilində valideynlərin uşaqlara müraciətlərində istifadə olunur. Məsələn, "Otağı təmizlə!" bir əmri təmsil edir, halbuki "Otağı təmizləməyiniz mümkün olarsa, çox sağ olun" bir rica ifadəsidir. Ədəbiyyatda əmrlər daha çox dramatik və ya qətiyyətli səhnələrdə istifadə olunur.
Tələb: Tələb, ricaya nisbətən daha qətiyyətli və ciddi bir ifadədir. Rica könüllü olaraq yerinə yetirilməsi gözlənilən bir istəkdirsə, tələb yerinə yetirilməsi zəruri hesab edilən bir iddiadır. Tələb hüquqi, kommersiya və ya rəsmi kontekstlərdə istifadə olunur. Məsələn, "Sənədləri təqdim etməyi tələb edirəm" bir tələb ifadəsidir, halbuki "Sənədləri təqdim etməyinizi rica edirəm" bir rica ifadəsidir.
Məcburiyyət: Məcburiyyət, bir hərəkətin zərurət olmasından qaynaqlanır və seçimi məhdudlaşdırır. Rica isə seçimi açıq saxlayır. Rica edən tərəf razılığa ümid edir, məcburiyyət isə hərəkətin həyata keçirilməsini əmr edir və ya tələb edir. Məsələn, "Vergiləri ödəmək məcburiyyətindəyik" ifadəsində seçki yoxdur, halbuki "Bir fincan çay rica edərdim" ifadəsində seçki mövcuddur.
Onu göndər mənə, budur bir ricam; Qoy səndən uzaqda duyum iyini (R.Rza)
Əmrinizin dalını buyurunuz (S.S.Axundov)