Seyrəkləşmək – əvvəl sıx olan bir şeyin, hadisənin, varlığın aralıqların artması, sıxlığın azalması ilə seyrək hala düşməsi deməkdir. Bu, həm fiziki, həm də metaforik mənada istifadə oluna bilər.
Antonimlər:Sıxlaşmaq
Sıxlaşmaq, seyrəkləşməyin antonimi olub, bir şeyin, hadisənin, varlığın daha sıx, yığcam və bir-birinə yaxın hala gəlməsi deməkdir. Seyrəkləşmənin əksinə olaraq, sıxlaşma əşyaların, hadisələrin bir-birinə yaxınlaşmasını və ya sayının artmasını ifadə edir. Bu, həm fiziki mənada (məsələn, sıx meşə, sıx yağış), həm də metaforik mənada (məsələn, əhalinin sıxlaşması, hadisələrin sıxlaşması) istifadə olunur.
Nümunələr:
- Yağış getdikcə sıxlaşdı.
- Şəhərin mərkəzində əhali getdikcə sıxlaşır.
Yoğunlaşmaq
Yoğunlaşmaq da seyrəkləşməyin əksidir və bir şeyin sıxlığının, konsentrasiyasının artmasını ifadə edir. Bu, fiziki (məsələn, qazın yoğunlaşması) və ya metaforik (məsələn, diqqətin yoğunlaşması) mənalarda istifadə oluna bilər. Yoğunlaşma, seyrəkləşmənin əksinə olaraq, bir sahədəki elementlərin sayının və ya sıxlığının artmasını göstərir.
Nümunələr:
- Buludlar yoğunlaşaraq yağış yağdırdı.
- İştirakçıların diqqəti mühazirənin sonunda daha da yoğunlaşdı.
Arabir sıxlaşır səyyar buludlar (Ə.Kürçaylı)
Getdikcə soldatlar seyrəkləşir, dəhliz tez-tez lap boş qalırdı (C.Məmmədov)