izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Seyrəldilmək sözü, əsasən "seyrək" sözündən törəmədir və "seyrək olmaq", "aralıqların artması", "sıxlığın azalması" kimi mənaları əhatə edir. Əsasən kəmiyyətin azalması, sıxlığın azalması və ya aralıqların genişlənməsi prosesini bildirir. Bu proses həm təbii səbəblərdən, həm də süni təsir nəticəsində baş verə bilər.

Sözün mənşəyinə nəzər salsaq, "seyrək" sözü öz növbəsində fars dilindən keçmiş bir sözdür. Farscada "seyrək" sözünün mənası da eyni şəkildə "azlıq", "nadirlik", "aralıq" kimi mənaları ehtiva edir. Beləliklə, "seyrəldilmək" sözünün kökü qədim fars dilinə gedib çıxır və zaman keçdikcə Azərbaycan dilində özünə möhkəm yer tutmuşdur.

Cümlə içərisində "seyrəldilmək" sözü müxtəlif kontekstlərdə işlənə bilər. Məsələn:

  • "Meşə yanğınından sonra ağaclar seyrəldildi." (Bu cümlədə ağacların sayının azalması, aralarında boşluqların yaranması nəzərdə tutulur.)
  • "Əhalinin sıxlığı səbəbindən şəhər planlaşdırmasında binalar seyrəldildi." (Burada binalar arasındakı məsafənin artırılması, sıxlığın azaldılması məqsədi ön plana çıxır.)
  • "Qış aylarında qar yağışı səbəbindən meşədəki ağacların yarpaqları seyrəldi." (Bu cümlədə yarpaqların sayının azalması, nadir hal alması ifadə edilir.)
  • "Saçları seyrələn kişilər üçün müalicə üsulları var." (Burada saçların sıxlığının azalması, tökülməsi nəzərdə tutulur.)

Göründüyü kimi, "seyrəldilmək" sözü həm konkret, həm də məcazi mənada işlənə bilər və hər kontekstdə öz spesifik mənasını qoruyub saxlayır. Həm canlı, həm də cansız varlıqlara tətbiq oluna bilər. Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq dəyişsə də, əsas məna – kəmiyyətin azalması, sıxlığın azalması və ya aralıqların artması prinsipi dəyişməz qalır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz