Vaveyla – coşğu, sevinc, şadlıq ifadə edən bir sözdür. Əsasən şifahi nitqdə və ədəbi əsərlərdə duyğu ifadə etmək üçün işlədilir. Kəlmənin emosional yüklənməsi yüksəkdir və sevincin həddini aşan, böyük bir coşğunu təsvir etmək üçün istifadə olunur.
Antonimlər:
Kədər: Vaveylanın tam əksini təşkil edən kədər, hüzün, qəm-qüssə hisslərini ifadə edir. Kədər, insanın ruhi vəziyyətini mənfi təsir edən, dərin bir üzüntüdür. Həm gündəlik nitqdə, həm də ədəbi əsərlərdə geniş istifadə olunur. Məsələn, "Ana övladının ölümü üzündən dərin kədər içində idi." ifadəsində vaveylanın tam əksi olan bir hissiyyat təsvir olunur.
Matəm: Matəm kədərli vəziyyətin daha formal və ciddi bir ifadəsidir. Əsasən ölüm, itki və ya faciə ilə əlaqələndirilir. Matəm həm də mərasim və adət-ənənələrlə müşayiət oluna bilər. Mütəmadi olaraq rəsmi və ya ictimai kontekstlərdə, ədəbi əsərlərdə istifadə olunur. Məsələn, "Şəhər böyük bir matəm içində idi." ifadəsi faciəli bir hadisənin nəticəsində yaranan ümumi kədəri təsvir edir.
Üzüntü: Üzüntü, kədərə nisbətən daha zəif və qısamüddətli bir mənfi hissiyyatdır. Gündəlik həyatda daha çox istifadə olunur və müxtəlif səbəblərdən yaranır. Məsələn, "Yağışlı hava onu biraz üzüntüyə saldı." ifadəsində, vaveylaya qarşı zidd bir duyğu olan müvəqqəti bir kədər hissi təsvir olunur.
Nifrət: Vaveyla müsbət duyğuları əks etdirir. Nifrət isə böyük mənfi duyğu olaraq tamamilə əks tərəfdədir. Nifrət, şiddətli bir antipatiya, bir şeyə və ya kiməsə qarşı dərin bir kindir. Ədəbiyyatda və gündəlik nitqdə müxtəlif kontekstlərdə istifadə olunur. Məsələn, "Onun nifrəti sonsuza qədər davam edəcəkdi." ifadəsi müsbət duyğulara zidd olan bir hissi əks etdirir.
Vaveyla - Sevinc Çatmayır göylərə vaveylam (S.Rüstəm)
Sevincimin həddi yox idi (M.İbrahimov)