Qəm-qüssə: Azərbaycan dilində "qəm" sözünün sinonimi olaraq istifadə olunan "qəm-qüssə" ifadəsi, dərin, uzun sürən və ruhu sarsıdan kədər, qayğı, narahatlıq və hüzün hisslərinin birlikdə ifadəsidir. Sadəcə "qəm" sözündən fərqli olaraq, "qəm-qüssə" daha çox intensivliyi, dərinliyi və davamlılığı ilə seçilir. Kədərli bir hadisənin, itkinin, ya da ümumiyyətlə xoşagəlməz bir vəziyyətin nəticəsi olaraq ortaya çıxan bu mürəkkəb duyğu vəziyyəti, insanın həm ruhi, həm də fiziki vəziyyətinə təsir göstərə bilər. Həm də daxili bir boşluq, ümidsizlik və məyusluq hissi ilə müşayiət oluna bilər.
Sözün etimologiyasına nəzər salsaq, "qəm"in kökü fars dilindəki "غم" (ğam) sözündən gəldiyini görərik. "Qüssə" isə "qüssəli" sifətinin köküdür və kədər, qayğı mənalarını ehtiva edir. Bu iki sözün birləşməsi isə kədər və qayğının daha da gücləndirilmiş və təsirli bir şəkildə ifadəsini təmin edir.
Ədəbiyyatda "qəm-qüssə" tez-tez fərqli duyğu və vəziyyətləri ifadə etmək üçün istifadə olunur. Məsələn, sevgilinin itirilməsi, yaxın birinin ölümü, vətənin işğalı, ya da həyatda qarşılaşılan böyük çətinliklər kimi hallarda ortaya çıxan kədər və iztirabı təsvir etmək üçün "qəm-qüssə" sözündən geniş istifadə olunur. S.S.Axundovun misalında olduğu kimi, "Məmmədrza üçün dünyada qəm-qüssə yaranmamışdı" ifadəsi, Məmmədzanın həyatının qayğısız və xoşbəxt olduğunu, heç bir kədər və narahatlıq yaşamadığını vurğulayır.
Qısacası, "qəm-qüssə" sadəcə bir kədər ifadəsi deyil, daha geniş mənalı, dərin və mürəkkəb bir duyğu vəziyyətinin ifadəsidir. Bu ifadə həm də ədəbiyyatda, şifahi nitqdə və gündəlik həyatda çevik və təsirli bir vasitə kimi istifadə olunur.