Yaranmaq – mövcud olmağa başlamaq, meydana gəlmək, əmələ gəlmək deməkdir. Bu söz müxtəlif kontekstlərdə, elmi, ədəbi və gündəlik danışıqda istifadə olunur.
Antonimlər:
Dağılmaq
Yaranmaq sözünün antonimi olan "dağılmaq" əks prosesi ifadə edir. "Dağılmaq" bir şeyin parçalanması, dağılması, tənəzzülə uğraması mənasını verir. Bu söz həm fiziki, həm də məcazi mənada istifadə oluna bilər. Məsələn, fiziki mənada bir binanın dağılması, bir ordunun dağılması, bir qrupun dağılması kimi ifadələrdə istifadə olunur. Məcazi mənada isə bir sistemin, bir ideyanın, bir qurumun dağılması kimi mənalarda işlənir. Ədəbiyyatda və gündəlik danışıqda geniş yayılmışdır.
Tikintidə kiçik bir özfəaliyyət dərnəyi yarandı (İ.Əfəndiyev); Şirinlik içilən axşam qonaqlar mübarəkbadlıq edib dağıldı (Mir Cəlal).
Ölmək
Yaranmaq sözünün digər bir antonimi "ölmək"dir. "Ölmək" həyatın sona çatması, canlı varlığın fəaliyyətinin dayandırılması mənasını verir. Bu söz əsasən bioloji kontekstdə istifadə olunsa da, məcazi mənada da işlədilə bilər. Məsələn, bir layihənin ölməsi, bir ideyanın ölməsi kimi ifadələr məcazi mənada istifadə olunur. Ədəbi əsərlərdə mövzunun, ideyanın, hissin "ölməsi" mənasında da istifadə olunur.
Mən əzilən bir sinfin hayqıran; Haqq bağıran sədasından yarandım (M.Müşfiq); Özümüzünkünü niyə öldürürlər, ay dəli, nə olubdur deyir! (Mir Cəlal).