Antiseptika (yun. anti – əleyhinə, septikos – çürüyən) tibbdə mikrobların məhv edilməsi və ya onların inkişafının ləngidilməsi məqsədilə istifadə olunan üsul və ya prosesdir. Bu üsul, əsasən, yaraların, cərrahi əməliyyatlardan əvvəl və sonra, həmçinin digər müalicəvi prosedurlardan əvvəl və sonra tətbiq edilir. Antiseptikanın əsas məqsədi infeksiyanın qarşısını almaq və sağalma prosesini sürətləndirməkdir.
Antiseptika üsulu müxtəlif kimyəvi maddələrin - antiseptiklərin - istifadəsini əhatə edir. Bu maddələr mikrobları öldürərək (bakterisid təsir) və ya onların çoxalmasını maneə törədərək (bakteriostatik təsir) infeksiyanın yayılmasının qarşısını alır. Antiseptiklərin tərkibi və təsiri olduqca müxtəlifdir; bəziləri geniş spektrli təsir göstərir, yəni müxtəlif növ mikrobları məhv edir, digərləri isə daha seçici təsirə malikdir.
Tarix boyu antiseptikanın əhəmiyyəti həmişə yüksək olub. Qədim dövrlərdən bəri insanlar yaraları müalicə etmək üçün müxtəlif bitki mənşəli və mineral maddələrdən istifadə edirdilər. Lakin elmi əsaslı antiseptika üsulları yalnız XIX əsrdə, xüsusilə də cərrahlıq sahəsində Listerin pioner işlərindən sonra inkişaf etməyə başladı. Onun fenolların istifadəsinə əsaslanan cərrahi antiseptika üsulu tibb tarixində əsl inqilab yaratdı və cərrahi əməliyyatların ölüm nisbətini əhəmiyyətli dərəcədə azaltdı.
Müasir tibbdə istifadə olunan antiseptiklər geniş çeşiddədir və spirtlər (etil spirti, izopropil spirti), yodlu məhlullar, hidrogen peroksid, xlorheksidin və digər birləşmələri əhatə edir. Hər bir antiseptikin öz üstünlükləri və çatışmazlıqları var, buna görə də onun seçimi müəyyən amillərdən, o cümlədən infeksiya növündən, yarının yerindən və digər xüsusiyyətlərdən asılıdır. Antiseptiklərin düzgün və məqsədəuyğun istifadəsi infeksiyanın qarşısının alınmasında və insan sağlamlığının qorunmasında mühüm rol oynayır.