Antropomorfizm [yun. anthropos – insan, morphe – forma] insan xüsusiyyətlərinin, hisslərinin, davranışlarının və ya niyyətlərinin insan olmayan varlıqlara, obyektlərə, hadisələrə və ya abstrakt anlayışlara atfedilməsidir. Bu, əsasən, insan təfəkkürünün özünəməxsus bir xüsusiyyəti olaraq, ətraf aləmin daha yaxşı anlaşılmasına və onunla qarşılıqlı əlaqənin qurulmasına yönəlmiş bir mexanizmdir.
Antropomorfizm, insanın öz təcrübəsindən və duyğularından çıxış edərək, ətrafdakı dünyanı öz obrazına salmağa çalışması ilə əlaqədardır. Bunu başqa bir şəkildə izah etsək, insan olmayan varlıqları və hadisələri insan kimi dərk etməyimizdir. Məsələn, günəşin gülümsədiyini, buludların ağladığını və ya küləyin əsəbiləşdiyini söyləmək antropomorfizmin açıq nümunəsidir.
Antropomorfizmin təzahür formaları çox müxtəlifdir. Dinlərdə tanrılar və ilahi varlıqlar tez-tez insan bədəni və ya xüsusiyyətləri ilə təsvir olunur. Nağıllarda, əfsanələrdə və uşaq ədəbiyyatında heyvanlar və bitkilər insan kimi danışır, hərəkət edir və duyğu keçirir. Hətta gündəlik həyatda da, kompüterlərimizi "əsəbi" və ya avtomobillərimizi "tənbəl" adlandırmaq kimi antropomorfik ifadələr tez-tez istifadə olunur.
Antropomorfizm yalnız əyləncəli bir dil oyunundan ibarət deyil. Bu, insan psixologiyasının və onun dünyanı dərk etmə üsulunun dərin bir əksidir. İnsanlar mücərrəd və anlaşılmaz hadisələri anlamaq üçün onlara məlum olan insan xüsusiyyətlərini atfedərək onları daha yaxın və anlaşılan edirlər. Bu, elmə və biliyə doğru aparan yolda ilk addımlardan biri ola bilər, lakin eyni zamanda yanlış anlayışlara və qərəzlərə də səbəb ola bilər. Məsələn, qədim xalqlar təbii hadisələri antropomorfik olaraq izah edərək onlara mifik güc və niyyətlər atfedirdilər.
Beləliklə, antropomorfizm sadəcə bir dil fenomeni deyil, insanın düşüncə tərzi və dünyanı dərk etmə üsulunun bir əksidir. O, həm yaradıcı ifadənin güclü aləti, həm də biliyin inkişafında həm müsbət, həm də mənfi rol oynaya bilər.