Aramsız sözü, Azərbaycan dilinin zəngin leksikasında "qərar tapmayan, narahat, səbirsiz, dözümsüz" mənalarını ifadə edən bir sifətdir. Bu söz sadəcə olaraq sakitliyin, rahatlığın olmamasını deyil, həm də daxili bir gərginliyin, özünü rahat hiss etməmənin, sükunətin pozulmasının ifadəsidir. Aramsızlıq, həm fiziki, həm də əqli səviyyədə özünü göstərə bilər. Fiziki aramsızlıqda insan daim hərəkətdədir, əsəbi və sükunətsizdir. Əqli aramsızlıq isə narahat düşüncələr, qorxu, qeyri-müəyyənliklə müşayiət olunur.
Aramsızlığın səbəbləri müxtəlif ola bilər: gözlənilən bir hadisə, həll olunmamış bir problem, həyəcan, qorxu və ya daxili münaqişələr. Bu vəziyyətdə olan insan tez qıcıqlanır, diqqəti yayınır, yuxusuzluq çəkir və həyatın gedişatından məmnunluq duymur. Aramsızlıq müvəqqəti bir vəziyyət ola bildiyi kimi, uzun müddətli bir vəziyyətə də çevrilə bilər, bu zaman tibbi yardım tələb edə bilər.
Mətn nümunəsindəki "Həsən tramvay duracağında … aramsız bir ürək çırpıntısı ilə Dilaranı gözləyirdi" cümləsində aramsız sözü, Həsənin Dilaranı gözləməsi zamanı keçirdiyi daxili narahatlığını, səbirsizliyini və ürək döyüntülərinin fasiləsizliyini vurğulayır. Bu, sadəcə "səbirsiz" sözü ilə ifadə oluna bilməyən daha kompleks bir emosional vəziyyəti göstərir. Həsənin aramsızlıq vəziyyəti, onun Dilaraya olan duyğularının intensivliyini və görüşün onun üçün nə qədər əhəmiyyətli olduğunu əks etdirir.
Beləliklə, aramsız sözünün mənası yalnız lüğətdə verilən qısa izahdan daha çoxdur. O, bir insanın daxili dünyasının zənginliyini, emosional vəziyyətinin mürəkkəbliyini əks etdirir və müəlliflərə personajların hisslərini daha dəqiq və canlı şəkildə təsvir etmək imkanı verir.