Arxitektura [yun. ἀρχιτεκτονική (architektonikē) - baş memarlıqdan] termini qədim yunan mənşəli olub, əslində "baş memarlıq" mənasını verir və bir çox mənalarda istifadə olunur. İlk və ən geniş mənasında arxitektura, memarlıq elmini, bina və qurğuların layihələndirilməsi, tikilməsi və onların estetik keyfiyyətlərinin təmin edilməsi prosesini əhatə edir. Bu, sadəcə tikililərin konstruksiyasını deyil, həm də onların ətraf mühitlə və insanla qarşılıqlı əlaqəsini, funksionallığını və estetik təsirini nəzərə alan çoxşaxəli bir sahədir.
Arxitektura daha incə bir mənada hər hansı bir binanın və ya qurğunun üslubunu və bədii xüsusiyyətlərini ifadə edir. Bu, tikilinin formasını, ölçülərini, istifadə olunan materialları, dekorativ elementləri və ümumi görünüşünü əhatə edir. Məsələn, "klassik arxitektura", "modern arxitektura", "barokko arxitektura" kimi ifadələr müəyyən bir dövrlə və ya üslubla bağlı xüsusiyyətləri vurğulayır. Hər bir üslub özünəməxsus estetik prinsiplərə, proporsiya qaydalarına və bədii ifadə vasitələrinə malikdir.
Bundan əlavə, arxitektura daha geniş mənada hər hansı bir sistemin və ya quruluşun təşkili prinsiplərini də ifadə edə bilər. Məsələn, kompüter proqramlarının arxitekturası, informasiya sistemlərinin arxitekturası və ya hətta bir şeirin arxitekturası kimi ifadələr bu mənanı əks etdirir. Bütün bu hallarda, "arxitektura" sözü müəyyən bir sistemin elementlərinin necə qurulduğunu, qarşılıqlı əlaqədə olduğunu və ümumi nəticəni necə yaratdığını göstərir. Bu, arxitekturanın əsasən təşkili və tənzimlənmə ilə bağlı olmasını vurğulayır.
Beləliklə, arxitektura sadəcə bina tikmək deyil, həm də dünyanı forma vermək, insan həyatını daha gözəl və funksional etmək üçün yaradıcı bir prosesdir. O, tarixin, mədəniyyətin, texnologiyanın və insan təxəyyülünün bir sintezi kimi özünü göstərir.