izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Arıdılmaq fellinin Azərbaycan dilindəki əsas mənası "təmizlənmək" olsa da, bu, sadəcə səthi bir təmizlik deyil, daha dərin və hərtərəfli bir prosesi əks etdirir. Sözün mahiyyətinə nüfuz etdikdə, "arıdılmaq"ın yalnız istənməyən hissələrdən təmizlənmək mənası ilə kifayətlənmədiyini görərik. Əslində, bir şeyin tərkib hissələrinin seçilib ayırılması, yaxşısının pisindən, iri və keyfiyyətlinin kiçik və qeyri-keyfiyyətlidən fərqləndirilməsi prosesini ifadə edir. Bu, sanki bir qarışığın tərkib hissələrinin diqqətlə süzülüb, təmizlənib, dəyərli hissələrinin qalıb, istənməyənlərinin kənarlaşdırılması kimidir.

Məsələn, buğdanın arıdılması prosesi düşünülə bilər. Buğda biçildikdən sonra, içindəki çöp, tala və digər tullantılardan təmizlənməli, dənləri seçilib ayırılmalıdır. Eləcə də, bir mətnin arıdılması, onu artıq sözlərdən, əlavə və ya zəruri olmayan hissələrdən təmizləmək, mənasını daha aydın və dəqiq etmək deməkdir. Beləliklə, arıdılmaq yalnız fiziki bir proses deyil, həm də məcazi mənada təmizlənmə, saflaşma və təkmilləşmə anlamını da özündə ehtiva edir.

Sözün həyatımızdakı tətbiqi çox genişdir. Məsələn, bir qrup insanın arıdılması, onlardan layiq olmayanların ayrılması, yaxşı və bacarıqlıların seçilməsi demək ola bilər. Ya da bir qida məhsulunun arıdılması, onun təmizlənib, keyfiyyətsiz hissələrdən arındırılması mənasını verir. Nəticə etibarilə, "arıdılmaq" felli yalnız fiziki bir təmizlik prosesini deyil, daha geniş mənada seçmə, ayırma, saflaşdırma və təkmilləşdirmə mənasını da özündə birləşdirir.

Verilən misal ("Hərə bir iş görürdü; bir yanda xəmir yoğrulur, bir yanda yumurta çalınır") arıdılmaq prosesinə birbaşa aid olmasa da, bu misalda da hər bir işin özünəməxsus tərkib hissələrinin əlaqələndirilməsi, bir bütövlüyün yaradılması üçün ayrı-ayrı komponentlərin birgə işlənməsi müşahidə olunur. Bu prosesdə də müəyyən "arıdılma" elementləri ola bilər: məsələn, xəmir yoğrularkən artıq unun təmizlənməsi, yumurta çalınarkən qabıq hissələrinin ayrılması kimi. Beləliklə, misal da "arıdılmaq" konsepsinin geniş spektrini əks etdirir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz