Arsızlaşma, "arsızlaşmaq" felindən törəmiş bir isimdir və əsasən bir insanın və ya bir qrupun öz hərəkətlərinə görə məsuliyyət hiss etməməsi, həddini aşması, qayda-qanunlara və ya sosial normalara məhəl qoymaması vəziyyətini ifadə edir. Bu, sadəcə utanmazlıqdan daha dərin və mürəkkəb bir anlayışdır.
Arsızlaşma, tədricən inkişaf edən bir proses ola bilər. İnsanın özünə olan inamının artması ilə yanaşı, ətrafındakıların reaksiyalarına biganəliyi və ya onlara qarşı hörmətsizliyi də bu prosesdə mühüm rol oynayır. Bəzən də qorxunun olmaması və ya cəzasız qalma ümidi də arsızlaşmaya səbəb ola bilər. Belə şəraitdə insanlar öz istəklərini həyata keçirmək üçün hər hansı bir yola əl ata bilər, hətta əxlaqa zidd olan hərəkətlərə belə əl atmaqdan çəkinməzlər.
Arsızlaşmanın səbəbləri müxtəlif ola bilər: ailədəki tərbiyənin çatışmazlığı, ətraf mühitin təsiri, cəmiyyətdəki haqsızlıq və ədalətsizliyin müşahidə edilməsi, özünü sübut etmək istəyi və ya güc nümayiş etdirmək arzusu kimi amillər arsızlaşmaya gətirib çıxara bilər. Hətta bəzi hallarda, arsızlaşma müəyyən bir məqsədə çatmaq üçün bilinçli şəkildə seçilmiş bir taktika ola bilər.
Arsızlaşma, həm fərdi, həm də sosial səviyyədə ciddi problemlər yarada bilər. Fərdlərin sosial əlaqələrinə mənfi təsir göstərir, etimadın itirilməsinə və ictimai təcrid olunmaya səbəb olur. Cəmiyyət səviyyəsində isə qanunsuzluğun artmasına, sosial qarışıqlığa və ümumiyyətlə sosial ədalətin pozulmasına gətirib çıxarır. Ona görə də arsızlaşmanın qarşısının alınması və nəzarət edilməsi çox vacibdir.
Nəticə olaraq, arsızlaşma sadəcə bir söz deyil, cəmiyyətin sağlamlığı üçün ciddi təhlükə yaradan mürəkkəb bir sosial fenomendir. Onun köklərinə çatmaq və qarşısını almaq üçün həm fərdi səviyyədə, həm də cəmiyyət səviyyəsində müvafiq tədbirlərin görülməsi zəruridir.