izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Məhəl [ər.] - Əsasən "diqqət", "əhəmiyyət", "maraq" və ya "etibar" mənalarını ifadə edən bir sözdür. Fars dilindən keçmişdir və kökü "məhl" (محل) sözündəndir ki, bu da "yer", "məkan", "mövqe" mənalarını daşıyır. Lakin Azərbaycan dilində bu əsas mənaları birbaşa deyil, daha çox bir şeyə verilən, ya da verilə biləcək diqqət, əhəmiyyət, maraq və ya etibar kontekstində işlənir. Məhəl qoymaq ifadəsi, bir obyektə, hadisəyə və ya şəxsə diqqət yetirmək, əhəmiyyət vermək, maraqlanmaq, etibar etmək deməkdir. Əksinə, "məhəl qoymamaq" ifadəsi isə tam əksini, yəni etinasızlıq, laqeydlik, maraqsızlıq, nəzərə almamaq və ya qəbul etməmək mənalarını ifadə edir.

Misal olaraq, "Ona məhəl qoymadım" cümləsi o şəxsə diqqət yetirmədiyimi, sözlərinə və ya davranışına əhəmiyyət vermədiyimi bildirir. "Sözlərinə məhəl qoymaq lazımdır" cümləsində isə onun sözlərinin əhəmiyyətli olduğunu, diqqətə layiq olduğunu vurğulayırıq. Başqa bir nümunə olaraq "Bu məsələyə məhəl qoyulmadı" cümləsində məsələnin nəzərə alınmadığı, ona diqqət yetirilmədiyi vurğulanır. Göründüyü kimi, "məhəl" sözü həm müsbət, həm də mənfi kontekstlərdə işlənə bilər və cümlənin ümumi mənasını dəyişir.

Qeyd edək ki, "məhəl qoymaq" ifadəsi bəzən "saymaq", "qiymətləndirmək" mənalarında da işlənə bilər, ancaq bu mənalar əsas mənanın törəmələridir. "Məhəl" sözü ədəbi üslubda daha çox işlənir və gündəlik danışıq dilində "diqqət etmək", "əhəmiyyət vermək" kimi sinonimlərlə əvəz olunur.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz