Arterioskleroz (yun. arteria - arteriya, skleros - sərt) – ürək-damar sisteminin geniş yayılmış xroniki xəstəliyidir. Xəstəliyin mahiyyəti arteriyaların divarlarının qalınlaşması, sərtləşməsi və elastikliyinin itirilməsindədir. Bu proses zamanla damarların daralmasına və qan axınının məhdudlaşmasına səbəb olur.
Arteriosklerozun inkişafında bir sıra amillər rol oynayır. Bunlara yüksək qan təzyiqi, yüksək xolesterin səviyyəsi, siqaret çəkmə, oturaq həyat tərzi, şəkərli diabet, obezlik və genetik meyl daxildir. Xəstəliyin inkişafı yavaş və illərlə davam edə bilər, əvvəlcə heç bir əlamət verməyə bilər. Lakin zaman keçdikcə xəstəlik ürək-damar sisteminin müxtəlif orqanlara qan tədarükünü pozur və ciddi nəticələrə səbəb ola bilər.
Arteriosklerozun ən ağır fəsadları arasında ürək infarktı, insult, periferik arteriya xəstəliyi (PAX) və böyrək çatışmazlığı göstərilə bilər. PAX-da əzələlərə qan axını məhdudlaşır, bu da ətrafların ağrısına, soyuqluğuna və hətta qanqrenasına səbəb ola bilər. Böyrəklərə qan axınının azalması isə böyrək funksiyasının pozulmasına gətirib çıxarır.
Arteriosklerozun müalicəsi xəstəliyin səbəblərinin aradan qaldırılmasına və fəsadların qarşısının alınmasına yönəlib. Sağlam həyat tərzi, düzgün qidalanma, fiziki aktivlik, siqaretdən imtina və lazım gəldikdə dərman müalicəsi arteriosklerozun inkişafını ləngitmək və onun ağır fəsadlarının qarşısını almaq üçün vacibdir. Erkən diaqnoz və müalicə xəstəliyin gedişatını yaxşılaşdırmaq və həyat keyfiyyətini yüksəltmək üçün əsas amillərdəndir. Yaşlı adamlarda daha çox yayılmasına baxmayaraq, həyat tərzini dəyişməklə və risk faktorlarını idarə etməklə xəstəliyin inkişaf riski azaldıla bilər.