izahlı lüğət 1 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Artımsız sifəti, əsasən kənd təsərrüfatı məhsulları və ya ümumiyyətlə, hər hansı bir prosesin nəticəsi üçün istifadə olunur. Bu söz, bir şeyin artım göstərməməsini, inkişaf etməməsini, bərəkətsiz olmasını bildirir. Yəni, artımsız torpaq məhsuldar deyil, az məhsul verir; artımsız il, quraqlıq ili, yoxsulluq ili kimi başa düşülür; artımsız iş, nəticəsiz iş deməkdir.

Daha dəqiq desək, "artımsız" sözü statik və dinamik iki mənada istifadə oluna bilər. Statik mənada, mövcud olanın artmaması, dəyişməməsi mənasını verir. Məsələn, "artımsız bir miqdar" ifadəsində miqdarın artmaması vurğulanır. Dinamik mənada isə, zaman keçdikcə artımın olmaması, inkişafın dayanması mənasını daşıyır. Məsələn, "artımsız bir iqtisadiyyat" ifadəsində iqtisadiyyatın inkişaf etməməsi nəzərdə tutulur.

Bu sözün mənasına daha geniş baxdıqda, "artımsız" yalnız kəmiyyət baxımından deyil, keyfiyyət baxımından da istifadə oluna bilər. Məsələn, "artımsız bir ədəbiyyat" ifadəsi, ədəbiyyatın inkişaf etməməsini, yeniliklər gətirməməsini ifadə edə bilər. Beləliklə, "artımsız" sözü həm konkret, həm də mücərrəd anlayışlara şamil oluna bilən geniş mənalı bir sifətdir.

Maraqlı bir məqam da odur ki, "artımsız" sözünün əks mənası olan "artımlı" sözü daha çox istifadə olunur. Bu, müsbət dəyişikliklərin, inkişafın daha çox ön plana çıxarılmasının nəticəsidir. Beləliklə, "artımsız" sözü, dəyişiklik və inkişafın əksi olan statik vəziyyəti ifadə edərək, həm də bu dəyişikliyin olmamasının əhəmiyyətini vurğulayır.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz