Məhsuldar (sif.) [ər. məhsul + fars. …dar] Bu sözün etimologiyası aydın şəkildə əslində iki kökə söykənir: ərəb dilindəki "məhsul" (محصول) sözü "məhsul, nəticə, bəhrə" mənalarını verir. Fars dilindən gələn "-dar" (-دار) isə "sahib olan, malik olan, zəngin olan" mənasında isim və sifətlərə əlavə olunan bir şəkilçidir. Beləliklə, "məhsuldar" sözü əslində "məhsul sahibi olan", "məhsul verən", "məhsul ilə zəngin olan" mənasını ifadə edir.
Lüğətlərdə verilən "çox məhsul verən; məhsullu, münbit, bərəkətli" tərifləri sözün əsas mənasını əhatə etsə də, daha geniş bir şəkildə izah edilə bilər. "Məhsuldar" sözü yalnız torpaq üçün deyil, müxtəlif sahələrə aid olaraq geniş işlənir. Məsələn:
1. Kənd təsərrüfatı: Məhsuldar torpaq, məhsuldar bağ, məhsuldar ağac – bu ifadələr bol məhsul verən torpaqları, bağları və ağacları təsvir edir. "Bu il məhsuldar bir il oldu, bol məhsul yığdıq" cümləsində isə ilin məhsuldarlığından bəhs olunur.
2. Sənaye: "Məhsuldar bir zavod", "məhsuldar bir işçi" kimi ifadələr müəssisənin və ya işçinin yüksək məhsuldarlığını bildirir. "Bu fabrik olduqca məhsuldardır, gün ərzində minlərlə ədəd məhsul istehsal edir" cümləsində məhsuldarlıq kəmiyyət baxımından ifadə olunur.
3. İntellektual sahə: "Məhsuldar bir yazıçı", "məhsuldar bir elm adamı" kimi ifadələr yaradıcılıq qabiliyyətinin və intellektual fəaliyyətin yüksək səviyyədə olmasını göstərir. "O, olduqca məhsuldar bir yazıçı idi, qısa müddət ərzində bir neçə roman yazdı" cümləsində məhsuldarlıq keyfiyyət və kəmiyyət baxımından qiymətləndirilir.
4. Ümumi mənada: "Məhsuldar bir görüş", "məhsuldar bir müzakirə" ifadələri müsbət nəticələr əldə edilmiş görüşləri və müzakirələri qeyd edir. Yəni burada "məhsul" konkret bir məhsuldan çox nəticə, bəhrə, əldə edilmiş fayda kimi başa düşülməlidir. "Onların uzun müddətli, məhsuldar əməkdaşlığı şirkətin inkişafına böyük təkan verdi" cümləsində "məhsuldarlıq" əməkdaşlığın effektivliyini göstərir.
Yekun olaraq, "məhsuldar" sözü geniş mənada "nəticəli", "səmərəli", "bərəkətli", "bol məhsul verən" kimi bir çox mənanı əhatə edir və müxtəlif kontekstlərdə işlədilə bilər. Sözün mənası həmişə işləndiyi kontekstdən asılı olaraq dəqiqləşdirilməlidir.