Asfaltsız sifəti, əsasən yollar və səkilər üçün istifadə olunur və "asfalt örtüyü olmayan", "asfalt döşənməmiş" mənasını verir. Bu söz, bir səthin hamar və sərt bir materialla örtülmədiyini vurğulayır. Asfaltın olmaması, səthin çirkli, tozlu, bəlkə də çalılı və ya qeyri-bərabər olmasını nəzərdə tutur. Belə yollar, adətən, daha çətin keçilməlidir, xüsusilə də yağışlı havada palçıq və çamur əmələ gəlir.
Asfaltsız səthlərin tarixi çox qədimdir. İnsanlar əsrlər boyu asfaltın kəşfindən əvvəl torpaq, daş və ya digər təbii materiallar üzərində yollar salıblar. Bu yolların istifadəsi, ərazinin relyefindən, iqlimindən və əhalinin inkişaf səviyyəsindən asılı olaraq dəyişirdi. Asfaltın ixtirası isə nəqliyyatın inkişafına və rahatlığına əhəmiyyətli dərəcədə təsir göstərdi.
Bu gün, "asfaltsız" sözü əsasən müəyyən bir ərazinin inkişaf səviyyəsini, infrastrukturunun vəziyyətini və ya sadəcə təbiətin toxunulmazlığını əks etdirən bir təsvir kimi istifadə olunur. Məsələn, "asfaltsız dağ yolu" deyərkən həm sərt bir səth olmadığını, həm də yolun təbii landşaftla daha sıx əlaqəli olduğunu vurğulayırıq. Bu, macəra və kəşf hissi yaradır, amma eyni zamanda sürüşmə təhlükəsi, çətin keçilmə və ya təkər zədələnməsi kimi risklərə işarə edə bilər.
Beləliklə, "asfaltsiz" sözü sadə bir sifət olmaqdan daha çox, bir mənzərənin və ya ərazinin xüsusiyyətlərini, inkişaf səviyyəsini və ya hətta duyğusal təsirini ifadə edən bir vasitədir.