Dopler
Mənası: (DOPLEROQRAFİYA ilə əlaqədar) Tibbi termin olaraq, əsasən damarların ultrasəs müayinəsi üsulu ilə əlaqəlidir. Səs dalğalarının hərəkət edən obyektlərdən əks olunmasının tezliyinin dəyişməsi prinsipinə əsaslanan bu üsul, qanın damarlarda hərəkət sürətini və istiqamətini ölçməyə imkan verir. Dopler əsasında işləyən cihazlar müxtəlif sahələrdə, xüsusilə tibbdə geniş tətbiq olunur. Məsələn, transkranial doppleroqrafiya beyin damarlarının və beyin toxumasının quruluşunun müayinəsində istifadə olunur. Ümumiyyətlə, "Dopler" termini həm müayinə üsulunu, həm də bu üsulu həyata keçirən cihazı ifadə edə bilər.
Mənbəyi: Ad, Avstriyalı fizika alimi Christian Andreas Dopplerin adından götürülmüşdür. Doppler effekti adlı fiziki hadisəni kəşf etmişdir. Bu effekt, dalğa mənbəyi və müşahidəçi arasındakı nisbi hərəkətin dalğanın tezliyində dəyişikliyə səbəb olduğunu izah edir. Tibbdə istifadə olunan Dopler üsulu, bu effektin tətbiqinə əsaslanır.
Sinonimlər: (Müvafiq kontekstdə) Ultrasəs doppler müayinəsi, damar doppler müayinəsi
Misallar:
- Həkim xəstənin beyin damarlarını yoxlamaq üçün transkranial Dopler müayinəsi təyin etdi.
- Dopler cihazı qanın damarlardakı sürətini dəqiq ölçməyə imkan verir.