Prosessor
Mənası: İs. [ing. processor] İnformatika. Sistem blokunun əsas hissəsi olan, hesablama əməliyyatlarını yerinə yetirən və kompüterin digər komponentlərinin işini idarə edən mürəkkəb elektron qurğu. Hesabi-məntiqi və idarəedici qurğular birlikdə prosessor adlanır. Prosessor, kompüterin "beyni" kimi də qəbul edilir, çünki bütün əməliyyatlar onun nəzarəti altında yerinə yetirilir. Məlumatların emalı, proqramların icra edilməsi və sistemin ümumi işinin tənzimlənməsi prosessorun əsas vəzifələridir. Müxtəlif növ prosessorlar mövcuddur, məsələn, mərkəzi prosessor (CPU - Central Processing Unit), qrafik prosessor (GPU - Graphics Processing Unit) və s. Prosessorun performansı onun tezliyi (MHz və ya GHz ilə ölçülür), nüvələrinin sayı və arxitekturası ilə müəyyən edilir. Daha yüksək tezlik və çoxlu nüvəli prosessorlar daha yüksək performans təmin edir.
Mənbəyi: İngilis dilindən ("processor") kompüter terminologiyası vasitəsilə Azərbaycan dilinə keçmişdir.
Sinonimləri: Mərkəzi emalçı, mikroprosessor (daha dar mənada)
Antanimləri: Yoxdur
İzah edici nümunələr:
- Yeni kompüterim çox güclü bir prosessora malikdir.
- Oyunların keyfiyyətli işləməsi üçün güclü bir qrafik prosessor lazımdır.
- Prosessorun tezliyi nə qədər yüksəkdirsə, kompüter bir o qədər sürətli işləyir.