Atlama sözü Azərbaycan dilində, əsasən qatıq məhsullarına aid olaraq işlənir. Lüğətlərdə sadəcə "su qatılaraq duru hala salınmış qatıq; ayran" kimi tərif olunsa da, mənası daha geniş və zəngindir.
Atlama, sadəcə su qatılmış qatıq deyil, daha çox mayalanmış süd məhsullarının su ilə seyreltilməsi nəticəsində əldə edilən, tərkibində süd turşusu bakteriyalarının fəaliyyətinin davam etdiyi, fermentasiya prosesinin davam etdiyini göstərən bir içkidir. Ayrana çox bənzəsə də, hazırlanma üsuluna, qatıq növünə və su nisbətinə görə dad və qalınlıqca fərqlənə bilər. Regiondan regiona atlamanın hazırlanma üsulları da dəyişə bilir, bu da onun zəngin dad və qoxu çeşidliliyinə gətirib çıxarır.
Atlamanın "yayın atlaması, qışın umacı" kimi atalar sözündə istifadəsi isə onun mövsümi istehlak vərdişlərimizi əks etdirir. Yayda sərinlədici bir içki kimi, qışda isə qızdırıcı, enerji verici bir qida kimi qiymətləndirilir. Bu atalar sözü, atlamanın insanların qidasındakı əhəmiyyətini və mövsümi tələbatı qarşılamaqdakı rolunu vurğulayır.
Beləliklə, atlama sadəcə bir içki deyil, Azərbaycan mətbəxinin zənginliyini və ənənələrini özündə əks etdirən, tarixi və mədəni əhəmiyyəti olan bir məhsuldur. Onun hazırlanma üsulu, dadı və mədəni kontekstdəki yeri, bu sadə görünən sözün arxasında gizlənən zənginliyi ortaya qoyur.