izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Avazsız sözü Azərbaycan dilində zərf kimi işlənir və əsasən səsin, intonasiyanın və ya musiqili bir ahəngin olmamasını, səssizliyi, boğukluğu ifadə edir. Sadəcə olaraq "hava ilə olmayaraq" deyilməsi, sözün tam mənasını əks etdirmir. Avazsız səs, nəinki hava ilə əlaqədar deyil, həm də ahəngdarlıqdan, duyğudan və ifadəlilikdən məhrumdur. Səssiz və ya alçaq səslə söylənilən bir söz və ya ifadənin təsvirində istifadə olunur.

Məsələn, "avazsız bir nəğmə" desək, bu, melodik olmayan, sözlərin bir-birinə qarışdığı, bütöv bir melodiya əmələ gətirməyən bir ifadəni nəzərdə tutur. Sadəcə olaraq "alçaq səslə oxunan" demək, "avazsız" sözünün ifadə etdiyi bütün mənanı tam əhatə etmir. Avazsızlıqda bir dərinlik, bir emosional çatışmazlıq, sanki səsin özü də kədərli və ruhsuz olduğunu ifadə edir.

Verilən misalda ("Qənbər başını salır aşağı və bir də avazsız həmin sözləri deyir") avazsız sözü Qənbərin sözlərini demək üslubuna yönəlib. O, yalnız sözləri demir, həm də bunu əsəbi, utana-utana, ya da kədərli bir şəkildə, səsini qıraraq edir. Başının aşağı olması da bu avazsızlığı daha da gücləndirir, sözlərdəki emosional boğuntunu vurğulayır.

Beləliklə, "avazsız" sözü sadəcə səsin alçaqlığını deyil, həm də onun ifadəsizliyini, duyğusuzluğunu, ahəngsizliyini ifadə edən çoxcəhətli bir məna daşıyır. Bu, bir sözün deyilmə üsulunu təsvir etmək üçün xüsusilə effektiv bir vasitədir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz