izahlı lüğət 0 baxış 0 reaksiya Düzəliş

Avropasentrizm, dünyanın mərkəzinin Avropa olduğu və Avropa mədəniyyətinin, tarixinin və dəyərlərinin digər bütün mədəniyyətlərə üstün olduğunu iddia edən bir dünyagörüşüdür. Bu konsepsiya, elmin, incəsənətin, fəlsəfənin, ədəbiyyatın və ümumiyyətlə insan sivilizasiyasının əsas nailiyyətlərinin əsasən Avropada yaranıb inkişaf etdiyini və digər mədəniyyətlərin nailiyyətlərinin ya Avropa təsirinin nəticəsi olduğunu, ya da əhəmiyyətsiz olduğunu iddia edir.

Avropasentrizm, tarixi araşdırmalarda Avropa mərkəzli yanaşmanın nəticəsidir və qərəzli bir perspektiv təqdim edir. Bu yanaşma, Avropa xaricindəki mədəniyyətlərin öz tarixini, nailiyyətlərini və unikal xüsusiyyətlərini inkişaf etdirmələrini göz ardı edir və ya azaldır. Beləliklə, Avropasentrizm, qlobal tarixin və mədəniyyətin qərəzli və natamam təsvirini yaradır.

Avropasentrizmin kökləri Avropa İntibahı və sonrakı müstəmləkəçilik dövrünə gedib çıxır. Avropanın dünyaya hakim olması və müxtəlif mədəniyyətləri özünə tabe etməsi, Avropanın üstünlüyünə dair inancı möhkəmləndirib və Avropasentrik düşüncənin yayılmasına səbəb olub. Bu, Avropa mədəniyyətini universal standart kimi təqdim etməyə və digər mədəniyyətləri bu standartla müqayisə edərək qiymətləndirməyə gətirib çıxarıb.

Müasir dövrdə Avropasentrizm tənqidlə qarşılaşır və çoxlu sayda alim və tədqiqatçı bu yanaşmanın ədalətsizliyini və qərəzliyini ortaya qoyurlar. Postkoloniyalizm, dünya sistemləri nəzəriyyəsi və digər akademik sahələr Avropasentrizmin təsirlərini araşdırır və alternativ perspektivlər təqdim edir, dünyanın daha balanslı və çoxmədəniyyətli bir təsvirini ortaya qoymağa çalışırlar. Avropasentrizmi aşmaq üçün, tarixi və mədəni hadisələri qlobal kontekstdə, müxtəlif mədəniyyətlərin bərabər əhəmiyyətini nəzərə alaraq araşdırmaq vacibdir.

Söz-söhbət (0)

Bu haqda yaz