Avtomüfəttiş sözü yunanca "avto" (özü, öz-özünə) və ərəbcə "müfəttiş" (yoxlayıcı, nəzarətçi) sözlərinin birləşməsindən əmələ gəlmişdir. Bu termin, avtomobil nəqliyyatının hərəkətinə və fəaliyyətinə nəzarət etmək səlahiyyətinə malik olan dövlət və ya özəl təşkilat nümayəndəsini bildirir.
Avtomüfəttişlər yol hərəkəti qaydalarına riayət olunmasına nəzarət edir, sürücülərin sənədlərini yoxlayır, texniki baxışdan keçməmiş avtomobillərin aşkar edilməsi ilə məşğul olur və yol-nəqliyyat hadisələrinin araşdırılmasında iştirak edirlər. Onların vəzifələrinə həmçinin, sürücülərə yol hərəkəti qaydaları ilə bağlı maarifləndirmə aparmaq, daha təhlükəsiz bir yol hərəkəti mədəniyyətinin formalaşmasına töhfə vermək daxildir. Bu vəzifələri yerinə yetirərkən müəyyən səlahiyyətlərə malik olurlar və qanun pozuntularına görə cərimələr tətbiq edə bilirlər.
Avtomüfəttiş peşəsi yüksək məsuliyyət tələb edir. Çünki onlar yol hərəkətinin təhlükəsizliyinin təmin olunmasında əsas rol oynayırlar. Bu iş üçün həm yüksək səviyyədə professional bilik və bacarıq, həm də insanlarla ünsiyyət qurmaq, stressli vəziyyətlərdə özünü düzgün aparmaq kimi keyfiyyətlər vacibdir. "Avtomüfəttiş Tahirin qabağını kəsdi" cümləsi isə, avtomüfəttişin yol hərəkəti qaydalarının pozulmasına qarşı müdaxilə etdiyini və Tahir adlı sürücünün hərəkətinə mane olduğunu göstərir.
Tarixi kontekstdə baxdıqda, avtomüfəttişlər institutunun yaranması avtomobil nəqliyyatının sürətli inkişafı ilə bağlıdır. Avtomobillərin sayının artması yol hərəkəti təhlükəsizliyinin təmin olunması üçün xüsusi nəzarət mexanizmlərinin yaradılmasını zəruri etmişdir. Beləliklə, avtomüfəttişlər, yol hərəkətinin tənzimlənməsi və təhlükəsizliyinin qorunması sisteminin ayrılmaz bir hissəsinə çevrilmişlər.