Ay-ulduz (kohnə üslubda istifadə olunan söz) – qızıldan hazırlanmış, ay və ulduz formalarının estetik birləşməsindən ibarət qadın bəzəyi, əsasən boyunbağı kimi istifadə olunur. Bu zərif bəzək əşyası, adından da göründüyü kimi, ay və ulduzun simvolik təsvirlərini özündə əks etdirir. Ay, qadınlığı, gözəlliyi və sirrli sehrini, ulduz isə ümid, arzu və mənəviyyatı simvolizə edir. Beləliklə, ay-ulduz boyunbağı sadə bir bəzək əşyası deyil, qadının daxili aləminin və xarakterinin ifadəsidir.
Ay-ulduzun hazırlanma texnikası da maraq doğurur. Mənbələrdə qeyd edildiyi kimi, “şəbəkə üsulu” ilə hazırlanır. Bu, incə qızıl tellərin mürəkkəb və səbir tələb edən bir üsulla toxunması deməkdir. Nəticədə isə, həm gözəl, həm də möhkəm bir bəzək əşyası əldə edilir. Şəbəkə üsulu, zərgərlik sənətinin incə nümunələrindən birini təmsil edərək, əl işinin dəyərini və ustalığını vurğulayır.
Tarixən, ay-ulduz boyunbağının mədəniyyətimizdə xüsusi yeri olub. Həm zənginliyi, həm də gözəlliyi ilə seçilən bu bəzək əşyası, qadınların bəzənəcəyi ən qiymətli əşyalarından biri sayılırdı. Ay-ulduz boyunbağı, sadəcə olaraq bir zərgərlik əşyası deyil, həm də bir zamanların zəngin tarixini, incə sənətini və milli özünüifadəsini əks etdirən bir simvoldur.