Səbir (ər. صبر - sabr) sözü Azərbaycan dilində bir sıra əhəmiyyətli mənaları əhatə edən zəngin bir leksik vahiddir. Əsas mənası, xoşagəlməz, acı, ədalətsiz, çətin və ya sınaq verici hallar, hadisələr qarşısında səsini çıxarmadan, narazılığını bildirmədən, özünü itirmədən dözüm göstərmək, təhəmmül etmək, onların keçib-getməsini gözləməkdir. Bu mənada səbir, həm fiziki, həm də ruhi dözümlülüyü ifadə edir. Məsələn: "O, bütün çətinliklərə səbrlə dözdü" cümləsində səbir, fiziki və ruhi əziyyətlərə qarşı göstərilən dözümlülüyü bildirir.
Səbir, sadəcə hadisələrə dözmək mənası ilə məhdudlaşmır. O, həm də özünü idarəetmə, nəfsin istəklərinə qarşı müqavimət göstərmə, istəklərini təxirə salma mənalarını da ehtiva edir. Məsələn: "Səbrli ol, arzuların tezliklə gerçəkləşəcək" cümləsində səbir, arzuların reallaşmasını gözləmək üçün özünü idarə etməyi ifadə edir. Bu mənada səbir, ümumiyyətlə, müsbət bir xarakter xüsusiyyəti kimi qələmə verilir və həyatda uğur qazanmaq üçün vacib bir amil sayılır.
Sözün mənası kontekstdən asılı olaraq müxtəlif nüanslar da əldə edə bilər. Məsələn, səbir, bəzən susmaq, danışmamaq mənasında da işlənə bilər. Lakin bu, passiv bir susma deyil, əksinə, düşünülmüş və ağıllı bir susma, həddən artıq reaksiyadan uzaq olma deməkdir. Səbir, eyni zamanda, müəyyən bir məqsədə çatmaq üçün uzun müddət səy göstərməyi, çətinliklərdən vaz keçməməyi də ifadə edə bilər. Beləliklə, səbir, dözümlülük, özünü idarəetmə, mübarizə ruhu və ümid kimi bir çox müsbət keyfiyyətləri özündə birləşdirən bir anlayışdır.
Ərəb dilindən götürülmüş "səbir" sözü, Qurani-Kərim və İslam dinində mühüm yer tutur. İslamda səbir, imanın əsas sütunlarından biri hesab olunur və Allah tərəfindən mükafatlandırılan bir xüsusiyyət kimi təqdim olunur.